Ngành lọc dầu trong nước báo lỗ nặng vì giá dầu giảm

Với 600 ngàn thùng dầu WTI (giá dầu Tây Texas) bị giới đầu cơ bán tháo trong phiên giao dịch 20-4, thị trường dầu thô thế giới trải qua những thời khắc chưa bao giờ có. Cho dù Việt Nam giao dịch theo giá dầu Brent tại thị trường Singapore thì cũng không tránh khỏi những thiệt hại rất lớn từ sự kiện này.

Các dàn khoan dầu ngoài khơi Việt Nam không thể đỏ lửa khai thác vì giá dầu sụt giảm mạnh. Ảnh: PVN

Các chuyên gia dầu khí tại Việt Nam cho biết: kết quả giao dịch hôm 20-4 cho kỳ hạn giao tháng 5 tại đối với 600 ngàn thùng dầu theo giá WTI là các giao dịch trader. Nói khác đi là các hợp đồng mua bán dầu trên giấy, mang tính phái sinh. Tuy nhiên, việc người bán trả thêm 37 đô la cho người mua để “đẩy” đi các hợp đồng chứa dầu cho kỳ giao hàng tháng 5 đã phản ánh nguồn cung dầu thế giới đã vượt ngưỡng ở mức kỷ lục như thế nào.

Tại Việt Nam, mọi giao dịch về dầu thô và giá xăng dầu nhập khẩu đều "neo" theo giá dầu Brent tại thị trường Singapore. Khi mà giá dầu WTI ở mức âm gần 37 đô la Mỹ/thùng ngày 21-4 thì giá dầu Brent vẫn ở mức 26 đô/thùng và giá giao tháng 6 vẫn ở mức 20,43 đô la/thùng và giá các hợp đồng giao tháng 12 vẫn ở mức trên 32 đô la/thùng.

Điều đó có nghĩa là giá dầu WTI không ảnh hưởng ngay lập tức quá mạnh đến thị trường xăng dầu trong nước, từ xăng dầu thành phẩm bán cho người dân (vì đã được nhập về cả tháng trước) lẫn giá dầu thô bán ra theo các hợp đồng đã ký từ nhiều tháng trước.

Lãnh đạo Bộ Công Thương cho biết, giá xăng dầu thành phẩm nhập về Việt Nam đang lưu thông trên thị trường vẫn ở mức 20-25 đô la/thùng. Việc điều hành giá xăng dầu bán ra hiện nay theo Nghị định 83, cứ 15 ngày điều hành giá tăng/giảm một lần theo giá dầu Brent cộng với các chi phí, thuế khác.

Còn lãnh đạo Tập đoàn dầu khí (PVN) cho TBKTSG Online hay: cuộc khủng hoản về giá dầu thô lao dốc đã tác động mạnh đến PVN từ đầu năm đến nay và giá dầu WTI đêm qua chỉ là “nốt cộng hưởng” trong bài toán khủng hoảng đó.

Lượng tiêu thụ các sản phẩm lọc hóa dầu, hiệu quả khai thác dầu khí giảm mạnh, doanh thu không đủ bù đắp chi phí khai thác dẫn đến đóng cửa mỏ, người lao động và doanh nghiệp mất việc. Doanh thu bán dầu và nộp ngân sách từ dầu thô giảm mạnh so với kế hoạch 60 đô la/thùng.

Khi giá dầu xuống dưới mức 30 đô la/thùng thì doanh thu bán dầu thô chỉ còn 2,362 tỉ đô la Mỹ. Nộp ngân sách nhà nước cũng tương ứng sẽ giảm từ 1,59 tỉ đô la xuống còn 806 triệu đô la. Nói khác đi, lần đầu tiên trong lịch sử ngành dầu khí, không thể đạt mức 1 tỉ đô la Mỹ/năm để nộp ngân sách. Nhưng nay giá dầu còn xuống thấp nữa thì các số liệu đã công bố hồi giữa tháng 3 kể trên sẽ còn tiếp tục bị điều chỉnh giảm, thiệt hại rất lớn.

“Cứ một đô la Mỹ từ dầu thô giảm giá bán thì doanh thu của PVN giảm 2,2 ngàn tỉ đồng/năm”, vị chuyên gia PVN đề nghị được giấu tên cho biết.

Trong tình trạng giá dầu xuống thấp như hiện nay, những lợi thế từ nhập khẩu xăng dầu giá thấp không thể bù đắp vì biến động khôn lường của nó. Vị này lấy ví dụ, các tàu chở dầu thô mà Công ty cổ phần lọc hóa dầu Bình Sơn đã ký từ tháng 11/2019 đang trên đường đi giao hàng về Việt Nam thì cứ một thùng dầu đi trên đường đã mất đi vài đô la vì rớt giá, Trong khi lượng dầu mua mỗi đợt là vài triệu thùng.

Hiện tại, mức tồn kho xăng dầu của hai nhà máy lọc dầu Nghi Sơn và Dung Quất đều ở mức rất cao, khoảng 70-85% và tiếp tục có nguy cơ tăng nhanh khi các khách hàng tiếp tục lùi lịch do tiêu thụ và sức chứa khó khăn.

Hôm 20-4, Công ty cổ phần lọc hóa dầu Bình Sơn (BSR) đã công bố Báo cáo tài chính riêng cho biết, quí 1 năm 2020, công ty đã lỗ sau thuế 2332 tỉ đồng. Đây là quí lỗ thứ hai liên tiếp kể từ khi chào bán cổ phiếu đầu năm 2018 đến nay.

Kết quả lợi nhuận âm của BSR không bất ngờ vì giá dầu Brent trong quí 1 lao dốc hơn 70% (từ 68,34 đô/thùng ngày 3/1 còn 17,68 đô la/thùng vào ngày 31-3) làm gia tăng mạnh hàng tồn kho, dẫn đến thua lỗ.

“Chúng tôi chịu ba khủng hoảng lớn cùng lúc: thị trường không có nhu cầu sản phẩm; không được tự do đi lại để xử lý khủng hoảng tổn thất tồn kho và chênh lệch giá thành phẩm với giá xăng bán ra là rất lớn”, một lãnh đạo BSR cho biết. Vị này cho rằng, giá dầu sau chế biến thời điểm như hiện nay còn cao hơn giá xăng bán ra trên thị trường thì thua lỗ là không thể cứu được.