10 sự kiện kinh tế - xã hội năm 2020

Đối mặt thảm họa kép Covid-19 và thiên tai "trăm năm có một", Việt Nam vẫn trở thành điểm sáng toàn cầu về kinh tế, ngoại giao nhờ kiểm soát tốt dịch bệnh.

Kỳ tích khống chế dịch Covid-19

Khoảng một tháng sau khi dịch Covid-19 từ Vũ Hán bắt đầu lan rộng ra thế giới, ngày 23/1, hai ca nhiễm nCoV đầu tiên xâm nhập Việt Nam, là cha con du khách Trung Quốc. Nhân viên lễ tân khách sạn tại Nha Trang tiếp xúc với hai cha con, trở thành bệnh nhân Covid-19 người Việt đầu tiên.

Trong một tuần, Ban Chỉ đạo quốc gia phòng, chống Covid-19 (Ban chỉ đạo) được thành lập, do Phó thủ tướng Vũ Đức Đam đứng đầu. Quyết tâm "chống dịch như chống giặc", Ban chỉ đạo đã triển khai hàng loạt biện pháp nhanh và mạnh theo phương châm: Ngăn chặn triệt để; phát hiện sớm nhất; cách ly ngay lập tức; khoanh vùng thật gọn; dập tắt triệt để.

Cuối tháng 1, Bộ đội biên phòng được tăng cường trên toàn tuyến biên giới đất liền để kiểm soát người nhập cảnh, đặc biệt là đường mòn, lối mở. Gần một năm qua, biên phòng duy trì trên 1.600 chốt với hơn 7.000 chiến sĩ, xử lý 20.200 người nhập cảnh trái phép.

Bệnh viện Bạch Mai, một trong những bệnh viện tuyến Trung ương lớn nhất phía Bắc phải cách ly từ ngày 28/3-12/4, sau khi phát hiện 8 ca dương tính nCoV. Thời điểm cách ly, trong bệnh viện còn hơn 700 bệnh nhân và nhân viên y tế. Ảnh: Giang Huy

Lần đầu tiên trong lịch sử, các biện pháp phong tỏa, cách ly y tế được thực hiện ở nhiều cấp độ. Từ 1/4 đến cuối tháng, Việt Nam cách ly toàn xã hội. Cuối tháng 7, Đà Nẵng cách ly toàn thành phố. Bên cạnh đó, cách ly quy mô cấp phường, xã cũng được áp dụng tại Trúc Bạch, Hạ Lôi (Hà Nội), Sơn Lôi (Vĩnh Phúc)... Năm hình thức cách ly người nguy cơ lây nhiễm được áp dụng, trong đó chủ yếu là cách ly tại cơ sở do Bộ Quốc phòng quản lý. Lúc cao điểm như cuối tháng 4, quân đội tiếp nhận gần 60.000 người trong các khu cách ly.

Cuối tháng 3, Chính phủ dừng nhập cảnh với người nước ngoài; đầu tháng 4, dừng toàn bộ đường bay thương mại với các nước. Công nghệ thông tin được ứng dụng mạnh mẽ vào "cuộc chiến" chống dịch bệnh như xây dựng ứng dụng khai báo y tế điện tử (NCOVI), ứng dụng cảnh báo người tiếp xúc gần với F0 (Bluezone)... Việt Nam cũng nằm trong nhóm những quốc gia đầu tiên tự phát triển vaccine Covid-19 có tên nanocovax, thử nghiệm trên người vào tháng 12.

Vaccine Nanocovax cùng các mẫu thành phẩm là kháng thể dạng tiêm thuộc nhóm thuốc điều trị đặc hiệu Covid-19 do công ty Nanogen nghiên cứu và sản xuất tại Việt Nam. Ảnh: Quỳnh Trần

Nhờ những quyết sách hiệu quả, kịp thời, từ đầu năm đến nay Việt Nam mới xuất hiện hơn 1.400 ca bệnh, phần lớn là nhập cảnh và 35 ca tử vong - trở thành điểm sáng hiếm hoi về phòng chống dịch Covid-19. Việt Nam cũng là nơi "trú ẩn" an toàn cho công dân và doanh nghiệp giữa bối cảnh hầu hết cường quốc trên thế giới lâm vào khủng hoảng y tế. Nhiều chuyến bay giải cứu người Việt ở nước ngoài được thực hiện. Các chuyên gia, lao động tay nghề cao, nhà đầu tư, doanh nhân... nước ngoài được tạo điều kiện nhập cảnh để đầu tư, kinh doanh.

Việt Nam làm chủ tịch ASEAN

Việt Nam tiếp quản chức chủ tịch luân phiên ASEAN 2020 đúng thời điểm đại dịch Covid-19 gây khủng hoảng "tứ bề" và cạnh tranh giữa các nước lớn, đặc biệt là Mỹ - Trung, tăng cao. Dưới sự chèo lái của Việt Nam theo chủ đề Gắn kết và chủ động thích ứng, ASEAN đã ứng phó tốt với đại dịch, đồng thời đảm bảo thực hiện các ưu tiên đặt ra cho năm 2020, về cả phát triển nội khối và đối ngoại, cũng như tầm nhìn phục hồi và phát triển hậu Covid-19.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chủ trì điều hành Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 37, ngày 12/11. Ảnh: Quang Hiếu

ASEAN đã nhanh chóng thành lập Quỹ ứng phó với Covid-19 ASEAN và Kho dự phòng vật tư y tế ASEAN, với hàng chục triệu USD được cam kết đóng góp từ các nước ASEAN và đối tác. ASEAN cũng ra Tuyên bố chung về Tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình và ổn định ở khu vực Đông Nam Á, tuyên bố riêng đầu tiên về chủ đề hoà bình và an ninh khu vực. Đặc biệt, việc ký kết thành công Hiệp định Đối tác Kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) sau 8 năm đàm phán được cho là thành công lớn của ASEAN nói chung và Việt Nam nói riêng. RCEP tạo nên một thị trường quy mô 2,2 tỷ người tiêu dùng, chiếm khoảng 30% dân số thế giới, với GDP xấp xỉ 26.200 tỷ USD, chiếm khoảng 30% GDP toàn cầu.

"Việt Nam không chỉ là thành viên tích cực, nghiêm túc thực thi các thoả thuận đã cam kết, mà đã trở thành chỗ dựa vững chắc, tin cậy, đặc biệt trong những thời khắc ASEAN phải đối mặt nhiều khó khăn, thách thức, như đại dịch Covid-19 hiện nay", Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định tại Hội nghị Tổng kết Năm Việt Nam Chủ tịch ASEAN 2020 ngày 11/12.

Đại hội Đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2020-2025

Chuỗi sự kiện chính trị quan trọng nhất năm 2020 mở đầu bằng đại hội đảng bộ cơ sở hồi tháng 4, đi tiếp đến đại hội đảng bộ cấp huyện, hoàn thành trong tháng 8. Cuối cùng là đại hội 67 đảng bộ trực thuộc Trung ương, diễn ra vào trung tuần tháng 9 và tháng 10. Các đảng bộ trực thuộc Trung ương đã bầu 3.330 người vào Ban chấp hành khóa mới, trong đó 1.084 nhân sự tham gia lần đầu.

Hàng đầu từ trái qua: Chủ tịch UBND TP Hà Nội Chu Ngọc Anh, Bí thư Thành ủy Hà Nội Vương Đình Huệ tại Đại hội Đảng bộ TP Hà Nội lần thứ XVII, nhiệm kỳ 2020-2025, ngày 12/10. Ảnh: Ngọc Thành

Đội ngũ lãnh đạo cấp tỉnh đã có sự chuyển giao thế hệ với nhiều lãnh đạo trẻ, trong đó 28 bí thư Tỉnh ủy từ 50 tuổi trở xuống, chiếm 43%. Tại Thanh Hóa, cả bí thư và ba phó bí thư Tỉnh ủy đều thế hệ 7X. Độ tuổi bình quân của cấp ủy là 48,82, thấp hơn nhiệm kỳ trước 1,07 tuổi.

Kết quả bầu cử cũng ghi nhận nhiệm kỳ đầu tiên có số nữ bí thư Tỉnh ủy nhiều nhất từ trước đến nay, 9 người, tăng 6 người so với nhiệm kỳ trước. Bí thư cấp ủy không phải người địa phương tăng mạnh với 27 người, đạt khoảng 42%, cao hơn nhiệm kỳ trước 23%. Bí thư cấp ủy có trình độ từ thạc sĩ trở lên là 51 người, đạt 78%, cao hơn nhiệm kỳ trước gần 14%.

Phát biểu tại Hội nghị cán bộ toàn quốc ngày 19/11, Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng nói "Đại hội Đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2020 - 2025 đã thành công tốt đẹp". Ảnh: Phương Hoa

Ban Tổ chức Trung ương đánh giá công tác nhân sự "nhận được sự thống nhất cao, ít đơn thư khiếu kiện hơn so với các nhiệm kỳ trước". Công tác chuẩn bị văn kiện được nâng chất lượng, "nhất là việc xác định tầm nhìn và các nhiệm vụ đột phá".

67 đại hội đã bầu đủ 1.381 đại biểu chính thức và 131 đại biểu dự khuyết dự Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, dự kiến diễn ra vào quý I/2021.

Thiên tai dị thường

Năm 2020, thiên tai diễn biến bất thường trên cả nước với 16 loại hình khác nhau, trong đó có 13 cơn bão; 264 trận giông, lốc, mưa lớn ở 49 tỉnh, thành.

Hạn mặn kéo dài từ cuối năm 2019 đến tháng 6/2020, ảnh hưởng 10 trên tổng số 13 tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long, trở thành đợt hạn mặn "nghiêm trọng nhất trong lịch sử", theo nhận xét của Bộ trưởng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Đợt hạn mặt này vượt xa năm 2016 (được cho là 100 năm mới lặp lại) về quy mô ảnh hưởng và mức độ thiệt hại.

Trong gần bảy tháng, nhiều nơi ở miền Tây kênh rạch trơ đáy, lúa chết khô trên đồng ruộng nứt nẻ. Người dân xếp hàng dài nhận tem phiếu để mua nước ngọt tưới cây, sinh hoạt. Hơn 96.000 hộ dân chịu cảnh thiếu nước sinh hoạt. Trên 42% diện tích tự nhiên của toàn vùng bị ảnh hưởng, tương đương với gần 1,7 triệu ha (cao gấp ba lần 2016); khoảng 41.900 ha lúa đông xuân 2019-2020 bị thiệt hại; 355 ha cây ăn trái mất trắng.

Trực thăng quân đội cứu thủy thủ tàu Vietship 01 hồi tháng 11. Con tàu neo trong cảng Cửa Việt bị nước lũ cuốn ra biển, mắc cạn cách bờ hơn 400 m và chìm dần. Việc giải cứu 12 thủy thủ kẹt trên tàu kéo dài suốt 3 ngày do sóng lớn 4-5 m đánh dạt các phương tiện cứu hộ. Ảnh: Giang Huy

Khi cả nước đang dồn sức hỗ trợ miền Tây khắc phục hậu quả hạn mặn, bão lũ bất thường hướng vào miền Trung. Từ đêm 4/10, các tỉnh từ Thanh Hóa đến Quảng Ngãi mưa to đột biến 1.000-2.000 mm, nhiều nơi trên 3.000 mm, mở đầu cho chuỗi ngày lũ lụt liên tiếp.

Hơn một tháng từ 11/10 đến 15/11, tám cơn bão, hai áp thấp nhiệt đới kèm mưa lớn đổ vào miền Trung. Bảy tỉnh từ Nghệ An đến Quảng Nam ngập lụt kéo dài 15 ngày, cao điểm vào ngày 12/10 với trên 317.000 hộ, 1,2 triệu người bị ảnh hưởng.

Gia đình chị Lê Thị Trang, 28 tuổi, ở đội 4, thôn Đại Phong, xã Phong Thủy, huyện Lệ Thủy (tỉnh Quảng Bình) phải treo quan tài người mẹ lên trần nhà vì nước lũ ngập đến mái nhà nhiều ngày, không thể đi chôn, tháng 10/2020. Ảnh: Hữu Khoa

Mưa lớn nhiều ngày khiến đất no nước, bở bục được cho là nguyên nhân chính của hàng loạt vụ sạt lở nghiêm trọng. Chỉ trong vòng nửa tháng, 17 công nhân thủy điện Rào Trăng 3, Thừa Thiên Huế bị đất lở vùi lấp; 13 cán bộ, chiến sĩ hy sinh do sạt núi trên đường cứu hộ công nhân thủy điện; 22 quân nhân Đoàn Kinh tế quốc phòng 337 Quảng Trị bị đất đá vùi lấp. Các ngọn núi ở Trà Leng, Trà Vân, Phước Lộc, thuộc tỉnh Quảng Nam đổ sập cũng chôn vùi nhiều khu dân cư khiến 25 người chết, 15 người mất tích.

Hiện trường vụ sạt lở đất vùi lấp 22 quân nhân ở Quảng Trị, tháng 10/2020. Ảnh: Hữu Khoa

Thiên tai năm qua đã làm 291 người chết, 64 người mất tích. Trong đó, số người chết vì sạt lở đất nhiều nhất 132 người, lũ 108 người. Thiệt hại về kinh tế ước tính hơn 35.000 tỷ đồng, theo Tổng cục Phòng chống thiên tai.

Công cuộc "đốt lò" tiếp diễn

Hai ủy viên Bộ Chính trị và ba ủy viên Trung ương Đảng đã bị kỷ luật trong năm 2020.

Hồi đầu năm, ông Triệu Tài Vinh - Phó Trưởng ban Kinh tế Trung ương, nguyên Bí thư Tỉnh ủy Hà Giang, bị khiển trách vì để xảy ra vi phạm nghiêm trọng tại Kỳ thi THPT Quốc gia 2018. Ông Hoàng Trung Hải - Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành uỷ Hà Nội, bị cảnh cáo vì những vi phạm, khuyết điểm nghiêm trọng khi chỉ đạo thực hiện dự án mở rộng sản xuất giai đoạn II - Công ty Gang thép Thái Nguyên (dự án TISCO II).

Ngày 16/6, Bộ Chính trị cảnh cáo ông Lê Viết Chữ, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi, vì "sai phạm nghiêm trọng, ảnh hưởng xấu đến uy tín của cấp uỷ, chính quyền địa phương". Ngày 8/11, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng Nguyễn Văn Bình (Trưởng ban Kinh tế Trung ương) bị cảnh cáo do vi phạm trong giai đoạn làm Thống đốc Ngân hàng Nhà nước. Ngày 17/12, ông Nguyễn Đức Chung - nguyên Phó bí thư Thành ủy, nguyên Chủ tịch UBND TP Hà Nội bị khai trừ Đảng vì "vi phạm rất nghiêm trọng" về bảo vệ bí mật nhà nước, vi phạm những điều đảng viên không được làm. Bị kết tội chiếm đoạt tài liệu mật của vụ án Nhật Cường, ngày 11/12, ông Chung bị phạt 5 năm tù.

Ông Nguyễn Đức Chung ngồi hàng ghế đầu tại phiên toà ngày 11/12. Ảnh: TTXVN

Cùng với việc kỷ luật, một số lãnh đạo của Hà Nội và TP HCM cũng bị khởi tố, bắt tạm giam với cáo buộc liên quan các đại án:

Tháng 7, Phó chủ tịch UBND TP HCM Trần Vĩnh Tuyến bị khởi tố với nghi vấn vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước tại Tổng công ty Nông nghiệp Sài Gòn, Sagri. Ông Vũ Huy Hoàng bị khởi tố sau 4 năm rời ghế Bộ trưởng Công Thương với cáo buộc "có vai trò chính, trực tiếp" trong sai phạm liên quan hơn 6.000 m2 đất vàng ở trung tâm TP HCM. Cựu thứ trưởng Công Thương Hồ Thị Kim Thoa bị truy nã quốc tế nhiều tháng qua vì "vi phạm nghiêm trọng" liên quan cổ phần hóa doanh nghiệp. Những ngày cuối năm, ông Tất Thành Cang, cựu phó Bí thư Thành ủy TP HCM, bị bắt với cáo buộc gây thiệt hại cho ngân sách ít nhất 153 tỷ đồng trong quá trình tăng vốn điều lệ tại Công ty CP phát triển Nam Sài Gòn Sadeco.

Tính chung từ đầu nhiệm kỳ Đại hội khóa XII đến nay, hơn 110 cán bộ diện Trung ương quản lý bị kỷ luật, trong đó có 27 ủy viên, nguyên ủy viên Trung ương và 4 ủy viên, nguyên ủy viên Bộ Chính trị. Trong đó, 18 người đã bị xử lý hình sự gồm một nguyên ủy viên Bộ Chính trị; 7 ủy viên, nguyên ủy viên Trung ương Đảng, 4 bộ trưởng, nguyên bộ trưởng, 7 sĩ quan cấp tướng...

Khởi công nhiều dự án giao thông lớn

Sân bay Long Thành giai đoạn 1 với tổng mức đầu tư hơn 109.000 tỷ đồng (4,6 tỷ USD) dự kiến khởi công những ngày cuối năm 2020, sau 20 năm chuẩn bị. Sân bay Long Thành có mục tiêu trở thành cảng hàng không quốc tế quan trọng của quốc gia và là trung tâm trung chuyển hàng không quốc tế của khu vực. Dự án sử dụng nguồn vốn doanh nghiệp; vốn ngân sách chi trả công tác giải phóng mặt bằng.

Phối cảnh thiết kế sân bay Long Thành nhìn từ trên cao. Ảnh: ACV

Trước đó, hồi tháng 9, ba dự án thành phần cao tốc Bắc Nam khác, gồm đoạn Mai Sơn - quốc lộ 45, Vĩnh Hảo - Phan Thiết và Phan Thiết - Dầu Giây, đồng loạt khởi công, đánh dấu bước tiến đầu tư tuyến cao tốc Bắc Nam dài 654 km. Ba dự án với tổng vốn trên 35.000 tỷ đồng được Quốc hội quyết định chuyển hình thức đầu tư từ đối tác công tư (PPP) sang đầu tư công vào tháng 6 và được triển khai "thần tốc, chưa từng có trong lịch sử ngành giao thông" - chỉ sau hai tháng chuẩn bị.

Theo kế hoạch, các dự án cao tốc Bắc Nam sẽ hoàn thành vào năm 2023, giúp giảm thời gian lưu thông từ Hà Nội đến Hà Tĩnh còn khoảng 5 giờ (thay vì 7-8 giờ hiện nay); từ TP HCM đến Nha Trang còn 4-5 giờ (thay vì 8-9 giờ). Các dự án cũng góp phần phát triển kinh tế xã hội của 13 tỉnh, thành nơi tuyến đường đi qua.

Nửa đầu năm, nhiều dự án quy mô lớn khác cũng được xây dựng như cầu Mỹ Thuận 2 nối Tiền Giang và Vĩnh Long, tổng mức đầu tư hơn 5.000 tỷ đồng, dự kiến hoàn thành năm 2023; hai dự án nâng cấp đường băng sân bay Nội Bài và Tân Sơn Nhất, tổng vốn đầu tư hơn 4.000 tỷ đồng, dự kiến hoàn thành trước 31/12...

Lập TP Thủ Đức và TP Phú Quốc

TP Thủ Đức trực thuộc TP HCM là "thành phố trong thành phố" đầu tiên ở Việt Nam được Uỷ ban Thường vụ Quốc hội quyết định thông qua hôm 9/12. Trên cơ sở sáp nhập toàn bộ diện tích tự nhiên và dân số 3 quận 2, 9 và Thủ Đức, TP Thủ Đức rộng 211 km2, hơn một triệu người (chiếm 1/10 diện tích và dân số TP HCM) với tổng cộng 34 phường.

Đây được kỳ vọng là hạt nhân dẫn đầu, thúc đẩy thành phố và vùng Đông Nam Bộ phát triển. Dự kiến TP Thủ Đức góp 1/3 tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) của TP HCM, tương đương 7% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) cả nước, chỉ sau GRDP của Hà Nội và lớn hơn Bình Dương, Đồng Nai.

Các tuyến giao thông kết nối thành phố Thủ Đức với các vùng lân cận. Ảnh: Hữu Khoa

TP Phú Quốc thuộc tỉnh Kiên Giang, được lập trên cơ sở toàn bộ diện tích tự nhiên và dân số hơn 179.000 người của huyện Phú Quốc hiện nay, trở thành thành phố đảo đầu tiên ở Việt Nam. Viêc thành lập TP Phú Quốc và các phường trực thuộc nhằm thiết lập mô hình quản lý chính quyền đô thị, góp phần tăng cường hiệu quả quản lý trên địa bàn đang có tốc độ đô thị hóa cao.

TP Phú Quốc có 9 đơn vị hành chính cấp xã, gồm: phường Dương Đông, phường An Thới và 7 xã: Hàm Ninh, Dương Tơ, Gành Dầu, Bãi Thơm, Cửa Dương, Cửa Cạn, Thổ Châu.

Đạt hàng loạt thỏa thuận thương mại quan trọng

2020 là một năm Việt Nam gặt hái nhiều thành công về kinh tế đối ngoại, đặc biệt với dấu ấn đàm phán thành công Hiệp định Thuơng mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA) sau 9 năm. Đây được xem là hiệp định thương mại quan trọng nhất của Việt Nam trong năm 2020 và được Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc ví như "đường cao tốc" nối liền Việt Nam và châu Âu.

EVFTA có hiệu lực từ 1/8, khởi động quá trình loại bỏ gần 99% dòng thuế và rào cản thương mại trong vòng 10 năm tới, giúp Việt Nam tiếp cận gần hơn với thị trường EU có GDP trị giá 15.000 tỷ USD. Theo tính toán của HSBC, EVFTA có thể đóng góp trung bình 0,1% vào tăng trưởng thực của GDP mỗi năm.

Tuy nhiên, EVFTA sẽ không còn áp dụng với Anh sau 31/12/2020 vì Brexit. Để không gián đoạn thương mại, Việt Nam cũng đã hoàn tất đàm phán hiệp định thương mại riêng với Anh ngay trong năm. Hiệp định thương mại tự do Anh - Việt Nam (UKVFTA) sẽ có hiệu lực vào đầu năm sau. Khi FTA này được áp dụng hoàn toàn, Việt Nam và Anh sẽ tiết kiệm lần lượt 3.420 tỷ đồng và 1.080 tỷ đồng mỗi năm tiền thuế xuất khẩu. Doanh nghiệp Việt cũng có lợi thế cạnh tranh so với các đối thủ đến từ Trung Quốc, Ấn Độ, Thái Lan..., những nước không có triển vọng ký kết FTA với Anh trong nhiều năm tới.

Cũng trong năm 2020, Việt Nam cùng các nước ASEAN và Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia, New Zealand đã ký kết trực tuyến Hiệp định Đối tác Kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) trong khuôn khổ Hội nghị cấp cao ASEAN do Việt Nam làm chủ tịch. RCEP có nhiều ý nghĩa, giúp Việt Nam tiếp cận thị trường quy mô lớn nhất thế giới khi chiếm 30% dân số thế giới, GDP xấp xỉ 26.200 tỷ USD, chiếm 30% GDP toàn cầu.

"Cơn lốc" chuyển đổi số chưa từng có

Khi đại dịch bùng phát, các trường học chuyển sang dạy và học trực tuyến. Tổ chức và doanh nghiệp cho nhân viên làm việc ở nhà. Nhiều cuộc họp, sự kiện được chuyển qua online. Ngành y tế đẩy mạnh khám chữa bệnh từ xa. Các sân bay trang bị hệ thống nhận diện khuôn mặt, máy đo thân nhiệt tự động. Người tiêu dùng chuyển sang thương mại điện tử... Những hoạt động này có thể gói gọn trong thuật ngữ: Chuyển đổi số.

Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng và đại diện các doanh nghiệp trong lễ phát động Chiến dịch thúc đẩy chuyển đổi số bằng điện toán đám mây ngày 22/5 tại Hà Nội. Ảnh: Bộ TT&TT

Đầu tháng 5, Tổng công ty Bưu điện Việt Nam "số hoá" địa chỉ bằng mã bưu chính, tức người dân có thể tạo mã để làm địa chỉ giao nhận hàng, góp phần thúc đẩy nền kinh tế số và thương mại điện tử. Trong tháng 9, Bộ Y tế khánh thành hơn 1.000 điểm cầu khám chữa bệnh từ xa, giúp các bác sĩ tuyến dưới và người dân tiếp cận, sử dụng dịch vụ y tế chất lượng cao. Cuối tháng 11, ba nhà mạng lớn đồng loạt phát sóng thử nghiệm thương mại 5G, đưa Việt Nam trở thành một trong những nước dẫn đầu cuộc đua 5G - công nghệ được coi là cơ sở hạ tầng quan trọng, mở ra cơ hội thúc đẩy nhanh chuyển đổi số tại Việt Nam.

Ngày 3/6, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phê duyệt Chương trình chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 với mục tiêu kép vừa phát triển chính phủ số - kinh tế số - xã hội số, vừa hình thành các doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam có năng lực đi ra toàn cầu. Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng Covid-19 là "cú hích trăm năm" đưa đất nước bứt phá, thay đổi thứ hạng.

Tăng trưởng kinh tế cao nhất khu vực

Do vật lộn với tỷ lệ lây nhiễm, tử vong cao vì Covid-19, nhiều quốc gia đã phải đóng cửa, giãn cách xã hội thời gian dài, khiến hàng loạt nền kinh tế suy thoái, tăng trưởng âm hai quý liên tiếp.

Trong khi đó, Việt Nam đã thực hiện được mục tiêu kép: vừa chống dịch, vừa phát triển, phục hồi kinh tế. Mục tiêu tăng trưởng cả năm là 2,5-3% của Chính phủ là trong tầm tay.

Nguồn: IMF, WB

Nền kinh tế không bị giãn cách quá lâu, sớm vận hành bình thường, duy trì sản xuất trong nước và xuất khẩu. Chính phủ cũng triển khai hàng loạt chính sách cứu trợ như gia hạn thời gian nộp thuế, tiền sử dụng thuê đất trị giá 180.000 tỷ đồng, gói hỗ trợ tín dụng 250.000 tỷ đồng , gói an sinh xã hội 62.000 tỷ đồng. Bên cạnh đó, Chính phủ cũng đẩy mạnh đầu tư công - đặc biệt tăng tốc vào cuối năm, kích cầu tiêu dùng nội địa, tiếp tục đẩy mạnh xuất khẩu, thu hút đầu tư nước ngoài...

Với các biện pháp chống dịch hiệu quả, thời gian cách ly xã hội tại Việt Nam không kéo dài, đảm bảo cuộc sống sinh hoạt và sản xuất kinh doanh của người dân. Ảnh: Reuters

Năm 2020, theo đánh giá của IMF, tăng trưởng GDP của Việt Nam thuộc nhóm cao nhất thế giới với mức tăng 2,4% trong khi toàn cầu sụt giảm 4,4%. ADB và WB cùng nhận định Việt Nam là điểm sáng của kinh tế toàn cầu với mức tăng trưởng được dự báo 2,3-2,8% - cao nhất khu vực.