Ngân hàng Nhà nước vừa có chỉ đạo các tổ chức tín dụng tăng cường kiểm soát nội bộ, xử lý nghiêm trường hợp ép, bắt buộc khách mua bảo hiểm khi vay vốn.
Sẽ cấm các ngân hàng ép khách mua bảo hiểm trước khi cấp tín dụng. Ảnh: DNCC
Đây là nội dung trong văn bản về hoạt động kinh doanh bảo hiểm, đại lý bảo hiểm của Cơ quan thanh tra giám sát ngân hàng, Ngân hàng Nhà nước gửi các tổ chức tín dụng. Trong đó, một nội dung quan trọng được NHNN nhấn mạnh: "các ngân hàng không được gắn việc bắt buộc mua bảo hiểm với việc cấp tín dụng cho khách hàng. Nói cách khác là ép khách hàng mua bảo hiểm mới được vay vốn. Các trường hợp như vậy sẽ phải xử lý nghiêm".
Các ngân hàng phải chào bán, giải thích điều khoản, điều kiện của sản phẩm bảo hiểm cho khách hàng mua bảo hiểm của ngân hàng cho khách hàng có nhu cầu và giúp khách hàng hiểu đúng, đủ quyền và lợi ích, các điều kiện, điều khoản thanh toán của hợp đồng bảo hiểm… Ngân hàng thương mại phải quán triệt, phổ biến pháp luật kinh doanh bảo hiểm cho nhân viên, trong đó cần đặc biệt lưu ý đối với những hành vi vi phạm pháp luật về kinh doanh bảo hiểm.
Động thái chấn chỉnh hoạt động kinh doanh bảo hiểm, đại lý bảo hiểm của các tổ chức tín dụng được Ngân hàng Nhà nước đưa ra trong bối cảnh nhiều ngân hàng thương mại đang đẩy mạnh kênh bán bảo hiểm qua ngân hàng, phân phối độc quyền bảo hiểm cho các công ty bảo hiểm lớn. Doanh thu từ kênh bán bảo hiểm của nhiều ngân hàng cũng liên tục tăng thời gian qua.
Dù các ngân hàng cho biết không có quy định bắt buộc khách ký hợp đồng vay vốn phải mua bảo hiểm, nhưng không ít nhân viên ngân hàng đã tư vấn, "ép" khách phải mua bảo hiểm mới giải ngân khoản vay… Thậm chí nhiều nhân viên ngân hàng chia sẻ việc gần như tiếp xúc với khách hàng nào cũng phải chịu chỉ tiêu bảo hiểm.
Thực tế hiện nay, việc bán chéo bảo hiểm ngày càng được đẩy mạnh trong bối cảnh khó cho vay do cầu tín dụng kém. Tăng thu nhập phi tín dụng với một trong các mũi nhọn là bán bảo hiểm cũng nằm trong chiến lược dài hạn của nhiều nhà băng khi tăng trưởng tín dụng gần đây gặp hạn chế trước yêu cầu an toàn vốn ngày càng khắt khe.
Trong khi đó, việc mua bảo hiểm nhân thọ đối với nhiều người vay chỉ nhằm "đối phó" với các điều kiện mà ngân hàng đưa ra. Do vậy, các chuyên gia cho rằng kênh bán chéo bảo hiểm đang khiến hình ảnh bảo hiểm nhân thọ trở nên "xấu xí" và lệch lạc trong mắt người dùng.
Bán bảo hiểm qua ngân hàng là một hình thức khá phổ biến và nhiều ý nghĩa trên thế giới. Ngân hàng không chỉ có hoa hồng khi bán bảo hiểm mà còn đa dạng được "hệ sinh thái" dịch vụ tài chính cho khách hàng. Bản thân khách hàng cũng được cung cấp các dịch vụ tài chính đa dạng. Tuy nhiên, theo một chuyên gia bảo hiểm, việc này chỉ có ý nghĩa nếu người dùng có nhu cầu, chứ không phải bị ép.
Sự bắt tay giữa nhà băng với bảo hiểm sẽ mang lại những lợi ích cho khách hàng, mà cụ thể nhất là việc giảm lãi suất cho vay trực tiếp với các khách hàng. Nhưng trớ trêu thay, điều này lại trở thành “công cụ” để ngân hàng gây khó dễ với khách hàng, vốn diễn ra “âm ỉ” từ lâu.