Nếu không xin được cơ chế ưu đãi, tổ hợp khu công nghiệp và đô thị Amata City Ha Long có tổng vốn đầu tư 1,6 tỷ USD của Tập đoàn Amata và Tập đoàn Tuần Châu tại Quảng Ninh sẽ kém hấp dẫn hơn các khu công nghiệp tại xung quanh nơi đang có những ưu đãi thuế rất cao cho các nhà đầu tư.
Sau khi thành công với Amata Biên Hòa, tập đoàn Amata đang muốn mở rộng ra phía bắc với dự án Amata City Hạ Long
Lợi thế về vị trí và danh tiếng
Hội đồng Quản trị của Tập đoàn Amata, tập đoàn lớn nhất trong lĩnh vực phát triển khu công nghiệp và đô thị tại Thái Lan, mới đây đã chính thức thông qua quyết định thành lập liên doanh với Tập đoàn Tuần Châu để đầu tư dự án khu công nghiệp và đô thị Amata City Hạ Long với tổng vốn đầu tư 1,6 tỷ USD tại Quảng Ninh.
Quyết định trên được coi là sự khẳng định chắc chắn quyết tâm của Amata sẽ phát triển dự án có quy mô lớn nhất của tập đoàn này tại Việt Nam, sau ba năm khảo sát và nghiên cứu. Sau quyết định này, Amata sẽ cùng Tuần Châu tiến hành các thủ tục xin cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư cho dự án.
Theo thông tin từ Amata, nhà đầu tư Thái Lan sẽ nắm 70% cổ phần tại liên doanh, phần còn lại sẽ do Tập đoàn Tuần Châu và con gái Chủ tịch tập đoàn Đào Hồng Tuyển, bà Đào Thị Đoan Trang, nắm giữ.
Amata City Hạ Long là dự án thứ ba của Amata tại Việt Nam, sau dự án khu công nghiệp Amata Biên Hòa và dự án khu công nghiệp và đô thị tại Long Thành Đồng Nai. Xét về quy mô, đây là dự án lớn nhất của Amata tại Việt Nam và cũng là tổ hợp khu công nghiệp và đô thị lớn nhất cả nước.
Dự án này được dự kiến xây dựng tại huyện Quảng Yên, có diện tích khoảng 5.000 ha. Trong đó, phần lớn diện tích sẽ được dành để xây dựng khu công nghiệp, phần còn lại là đất xây dựng khu đô thị, trung tâm thương mại, giáo dục và nghiên cứu khoa học, trung tâm logistics và triển lãm. Sau khi hoàn thành, kỳ vọng dự án sẽ thu hút tới 1.000 doanh nghiệp đầu tư vào City Hạ Long, tạo ra 300.000 việc làm cùng với tổng doanh thu hằng năm 5 tỉ USD.
Trong thông báo mới nhất của Amata, liên doanh Amata City Hạ Long được dự kiến thành lập vào tháng 9/2016. Giai đoạn 1 của dự án sẽ được xây dựng tại xã Sông Khoai, huyện Quảng Yên, trên diện tích rộng 709 hec ta.
Một góc Quảng Yên, nơi Amata và Tuần Châu dự kiến xây dựng Amata City Hạ Long
Việc Amata chọn đầu tư vào Quảng Ninh được xem như là một bước đi trước đón đầu xu hướng đầu tư, đặc biệt là đầu tư nước ngoài đang đổ mạnh vào khu vực phía bắc khi Việt Nam gia nhập Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương và các hiệp định thương mại tự do khác. Ngay từ khi trình bày ý tưởng dự án năm 2013, Amata đã lý giải quyết định chọn Quảng Yên là địa điểm đầu tư vì rất thuận lợi về giao thông. Khu vực này gần với cảng biển quốc tế Lạch Huyện, sân bay quốc tế Nội Bài và sân bay quốc tế Cát Bi. Hơn nữa, hệ thống đường cao tốc nối liền Hà Nội – Hải Phòng và Quảng Ninh – Hải Phòng mới được xây dựng đã rút ngắn khoảng cách giao thông giữa Quảng Ninh và các địa phương trong khu vực miền Bắc.
Một lý do nữa cũng không kém phần quan trọng là Quảng Ninh giáp với Trung Quốc. Các doanh nghiệp đầu tư vào đây sẽ dễ dàng xuất và nhập hàng từ thị trường rộng lớn này.
Với kinh nghiệm phát triển khu công nghiệp tại Thái Lan và Việt Nam của Amata Group, và thành công của Khu Công nghiệp Amata Biên Hòa, cùng những thuận lợi nêu trên, có vẻ như Amata City Hạ Long sẽ tạo thách thức lớn đối với các khu công nghiệp khác xung quanh, thậm chí cả khu vực miền Bắc.
Nhưng bất lợi về ưu đãi
Thoáng nhìn, tổ hợp khu công nghiệp và đô thị Amata City Hạ Long đã có đủ thiên thời và địa lợi để phát triển, nhưng có một yếu tố quan trọng không kém trong thu hút các dự án đầu tư, đó là chính sách ưu đãi thuế thì Amata City Hạ Long lại chưa có. Điều này khiến cho Amata City Hạ Long sẽ gặp bất lợi hơn trong cuộc đua thu hút nhà đầu tư, hoặc kém hấp dẫn hơn, so với các đối thủ như VSIP, Rent-A-Port hay Tổng Công ty Phát triển Đô thị Kinh Bắc.
Nếu như Amata cho rằng Quảng Yên là nơi có vị trí địa lý tốt nhất để phát triển dự án, thì sự kém hấp dẫn về ưu đãi thuế dành cho các dự án đầu tư lại cũng đến từ chính vị trí đó. Đó là Quảng Yên không nằm trong khu kinh tế nào, nhưng quanh đó lại có hai khu kinh tế Vân Đồn của Quảng Ninh và Đình Vũ – Cát Hải của Hải Phòng.
Khu công nghiệp Đình Vũ nằm trong Khu kinh tế Đình Vũ – Cát Hải có lợi thế hơn Amata City Hạ Long về chính sách ưu đãi đầu tư
Theo quy định của Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp và Luật Thuế thu nhập cá nhân, các dự án đầu tư vào khu kinh tế sẽ được hưởng ưu đãi thuế gần như là cao nhất hiện nay.
Cụ thể, do các khu công nghiệp VSIP Hải Phòng, Đình Vũ và Tràng Duệ đều nằm trong Khu Kinh tế Đình Vũ, nên bất cứ công ty nào đầu tư vào các khu công nghiệp nói trên đều được hưởng ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp ở mức 10%. Trong đó có tới 4 năm đầu được miễn và 9 năm tiếp theo chỉ phải đóng phân nửa, tức là đóng 5% thuế thu nhập doanh nghiệp. Thuế thu nhập cá nhân dành cho những người làm trong khu kinh tế cũng được giảm tới 50% trong suốt vòng đời dự án.
Còn tại dự án Amata City Hạ Long, do không nằm trong khu kinh tế, công ty nào đầu tư vào đây vẫn phải đóng thuế thu nhập doanh nghiệp ở mức 22% và chỉ được miễn 2 năm đầu và giảm 50% cho 4 năm tiếp theo. Thuế thu nhập cá nhân thì không có bất cứ ưu đãi nào.
Dù rằng khi quyết định lựa chọn địa điểm đầu tư, các nhà đầu tư sẽ phải lưu ý tới vị trí địa lý, hạ tầng giao thông, nguồn nhân lực và điều kiện phát triển kinh tế trước, sau đó mới là ưu đãi. Nhưng với khoảng cách từ dự án Amata City Hạ Long tới Khu Kinh tế Đình Vũ chỉ là 30 km, trong khi có cùng thuận lợi về giao thông, rõ ràng Amata City Hạ Long kém hấp dẫn hơn so với các khu công nghiệp xung quanh như Đình Vũ hay VSIP Hải Phòng. Những khu này lại được phát triển bởi các chủ đầu tư không kém hơn Amata về kinh nghiệm và năng lực.
Hơn nữa, báo cáo mới đây về FDI của Hội nghị Liên hiệp quốc về Thương mại và Phát triển (UNCTAD) cho thấy, trong bối cảnh kinh tế toàn cầu còn bất ổn như hiện nay, ưu đãi thuế đã trở thành một trong những nhân tố quan trọng ảnh hưởng tới quyết định đầu tư của doanh nghiệp.
Để giúp cho dự án Amata City Hạ Long có tính khả thi cao hơn, Tập đoàn Amata đã từng đề xuất với Bộ Kế hoạch và Đầu tư được phép có những ưu đãi thuế dành riêng cho các dự án đầu tư và Amata City Hạ Long.
Theo đó, Amata muốn Chính phủ cho phép các doanh nghiệp đầu tư vào dự án Amata City Hạ Long hưởng ưu đãi 10% thuế thu nhập doanh nghiệp trong vòng 18 năm, trong đó có 5 năm được miễn và 11 năm tiếp theo chỉ phải đóng 5%. Đối với các công ty công nghệ cao, mức thuế thu nhập doanh nghiệp chỉ là 8% cho cả vòng đời dự án. Thuế thu nhập cá nhân sẽ được giảm 50%, trong khi tiền phí thuê đất và mặt nước sẽ được miễn hoàn toàn. Những đề xuất này thậm chí còn vượt xa hơn cả quy định ưu đãi thuế trong các luật hiện hành. Vì vậy nên chắc chắn rằng đề xuất của Amata sẽ khó mà được chấp thuận.
Như vậy, nếu không có sự thay đổi nào đáng kể về chính sách ưu đãi, Amata và Tuần Châu sẽ gặp nhiều thách thức trong cuộc đua thu hút các nhà đầu tư vào Amata City Hạ Long.
Ngọc Linh / DĐDN