Fed tăng lãi suất: Tác động đến Việt Nam lần này rất khác

Tuần này, khả năng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ đưa ra quyết định tăng lãi suất 0,25%. Ảnh hưởng của việc Fed tăng lãi suất lần này đến Việt Nam có sự khác biệt.

Việc Fed tăng lãi suất được đánh giá là sẽ không tác động nhiều đến tỷ giá tại Việt Nam. Ảnh: Đ.T

Bóng ma với tỷ giá?

Ngày 15-16/3, Fed sẽ có phiên họp chính sách và gần như chắc chắn, quyết định tăng lãi suất 0,25% sẽ được Fed đưa ra lần này. Lạm phát của Mỹ đang cao ở mức kỷ lục trong 40 năm qua, lên tới 7,9%, khiến nhiều chuyên gia dự đoán, Fed sẽ có tới 7 lần tăng lãi suất trong năm nay.

Tuần qua, Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) cũng bất ngờ công bố kế hoạch kết thúc Chương trình Mua sắm khẩn cấp trong đại dịch trị giá 1.850 tỷ euro (khoảng 2.046 tỷ USD) vào cuối tháng này. Hàng loạt quốc gia lớn thu hẹp chính sách nới lỏng tiền tệ cộng với xung đột Nga - Ukraine chưa hạ nhiệt khiến đồng bạc xanh mạnh lên từng ngày.

USD đang mạnh lên, thì từ đầu năm đến nay, Việt Nam phải nhập siêu 0,9 tỷ USD, trong khi mùa cao điểm thu hút kiều hối đã qua. Nhiều ý kiến lo ngại, việc Fed tăng lãi suất sẽ gây áp lực lên tỷ giá.

Mặc dù vậy, cũng có nhiều ý kiến cho rằng, việc Fed tăng lãi suất sẽ không tác động nhiều đến tỷ giá tại Việt Nam. Khác với những lần Fed tăng lãi suất trước đây (thường trong bối cảnh lạm phát ở Mỹ thấp hơn ở Việt Nam), lần này, lạm phát của Mỹ cao vọt so với Việt Nam. Đây là điểm thuận lợi cho chính sách tiền tệ trong nước.

Ông Nguyễn Bá Khang, Phó giám đốc Trung tâm Thông tin giám sát tài chính quốc gia thuộc Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia cho hay, lạm phát tại Việt Nam hiện nay thấp hơn nhiều so với lạm phát ở Mỹ, nên việc Fed tăng lãi suất sẽ không tác động nhiều đến tỷ giá trong nước.

Đồng tình với ý kiến trên, ông Hoàng Công Tuấn, Kinh tế trưởng Công ty Chứng khoán MB cũng cho rằng, lạm phát của Mỹ đang ở mức cao lịch sử, tức USD đang bị mất giá tại Mỹ. Chính vì vậy, nếu Fed tăng lãi suất, mức độ mất giá của tiền đồng - nếu so sánh tương quan lạm phát của hai nước - sẽ không đáng kể.

Thực tế, tỷ giá trên trên thị trường tuần qua vẫn khá yên ả. Trong tuần, tỷ giá trung tâm chỉ tăng nhẹ 0,01%, trong khi giá USD bán ra tại các ngân hàng cũng chỉ tăng 10 đồng/USD.

Tỷ giá đã có “nệm an toàn”

Mặc dù đánh giá lần tăng lãi suất này của Fed không đáng lo ngại, song giới chuyên gia cho rằng, phải cẩn trọng với hành động của Fed từ nay đến cuối năm. Nếu Fed tăng lãi suất nhiều lần với cường độ mạnh, thì chắc chắn, tỷ giá trong nước sẽ khó tránh khỏi tác động tâm lý.

Điều đáng mừng là, hiện nay, tỷ giá trong nước được hỗ trợ bởi những “tấm nệm an toàn” khá vững chắc.

Việc ổn định tỷ giá trong bối cảnh hiện nay không phải là vấn đề đáng lo ngại. Trong cả giai đoạn vừa qua, Việt Nam đã tạo được một nền tảng có nhiều yếu tố thuận lợi để ổn định tỷ giá. Theo đó, phương thức điều hành tỷ giá của NHNN đã giúp cung - cầu ngoại tệ ổn định hơn, dự trữ ngoại hối tăng lên rất nhanh, tạo sự thuận lợi lớn trong chính tiền tệ và điều hành tỷ giá năm 2022..

Ông Nguyễn Bá Khang, Phó giám đốc Trung tâm Thông tin giám sát tài chính quốc gia thuộc Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia

Thứ nhất, dự trữ ngoại hối của Việt Nam đang đạt mức cao kỷ lục, khoảng 110 tỷ USD. Những năm gần đây, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) liên tục mua vào ngoại tệ để nâng cao quỹ dự trữ ngoại hối. Việc Mỹ loại Việt Nam ra khỏi danh sách thao túng tiền tệ và quyết định gia tăng mối quan hệ thương mại song phương là tín hiệu tốt cho chính sách gia tăng dự trữ ngoại hối của NHNN.

Thứ hai, mặc dù 2 tháng đầu năm, cả nước nhập xuất siêu, song dự báo xuất khẩu sẽ hồi phục mạnh và cuối năm nay có thể quay về trạng thái xuất siêu. Theo ước tính của các chuyên gia phân tích Công ty Chứng khoán BSC, xuất siêu năm nay có thể đạt 5,2 - 6,9 tỷ USD.

Thứ ba, nguồn kiều hối ước tính có tốc độ tăng trưởng trung bình 3 năm ở mức 4,4%/năm và đạt 18,9 tỷ USD vào năm 2022. Ngoài ra, giải ngân vốn FDI tiếp tục tăng mạnh cũng sẽ hỗ trợ tỷ giá.

Thứ tư, việc điều hành tỷ giá của NHNN những năm gần đây rất linh hoạt, nhịp nhàng, đóng góp lớn cho giữ ổn định tỷ giá.

“Tỷ giá năm nay sẽ gặp nhiều áp lực hơn năm ngoái, song vẫn sẽ ở trạng thái tương đối ổn định. Dự kiến, tỷ giá năm nay chỉ tăng 0,5-1% so với năm ngoái do quan hệ cung - cầu ngoại tệ tương đối tốt. Điều quan trọng nữa giúp tỷ giá ổn định là cách thức điều hành tỷ giá của NHNN ngày càng sát hơn với thị trường”, TS. Cấn Văn Lực, chuyên gia kinh tế nhận định.

Trong báo cáo gần đây, Công ty Chứng khoán VDSC cũng cho rằng, áp lực đối với tỷ giá USD/VND sẽ có xu hướng tăng, nhưng vẫn trong biên độ kiểm soát. “Áp lực lên tỷ giá tăng vì đồng USD có xu hướng tăng giá trở lại, nhưng cũng cần lưu ý là, Việt Nam vẫn có những tấm đệm an toàn như dự trữ ngoại hối, cán cân thanh toán được hỗ trợ bởi thặng dư thương mại được duy trì và kiều hối liên tục gia tăng”, nhóm chuyên gia VDSC nhận định.

Vẫn cần thêm thời gian để đánh giá tác động của xu hướng tăng lãi suất trên toàn cầu tới tỷ giá trong nước, song giới chuyên gia cho rằng, với bộ đệm dự phòng như hiện nay, NHNN sẽ tiếp tục giữ ổn định tỷ giá. Trong bối cảnh giá nguyên vật liệu đầu vào tăng phi mã, việc giữ ổn định tỷ giá sẽ giảm áp lực lên nhập khẩu, giảm bớt khó khăn cho doanh nghiệp, hỗ trợ phục hồi nền kinh tế.

Đặc biệt, trong bối cảnh đồng nội tệ của nhiều nước đang bị mất giá nghiêm trọng, việc giữ ổn định tỷ giá, ổn định kinh tế vĩ mô sẽ biến Việt Nam trở thành điểm sáng thu hút đầu tư.

“Tỷ giá luôn là một trong các yếu tố quan trọng nhất để nhà đầu tư nước ngoài đưa ra quyết định đầu tư vào một quốc gia. Tại Việt Nam, chính sách tỷ giá ổn định thời gian qua luôn là một điểm sáng, giúp nhà đầu tư nước ngoài yên tâm khi rót vốn vào Việt Nam”, TS. Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia kinh tế khẳng định.