Hiển Lâm Các - biểu tượng của Hoàng thành Huế

Vào tham quan Di sản văn hóa thế giới - quần thể di tích lịch sử Cố đô Huế, du khách không khỏi ngỡ ngàng và choáng ngợp trước vẻ đẹp lộng lẫy, nguy nga của Hiển Lâm Các - đài kỷ niệm ghi nhớ công trạng của các vị vua và các quan đại thần có công lớn của triều đại nhà Nguyễn.

Là một trong những công trình kiến trúc cổ đẹp nhất của quần thể di tích cố đô Huế, Hiển Lâm Các được xây dựng vào năm 1821 và hoàn thành vào năm 1822 thời vua Minh Mạng. An tọa tại khu vực miếu thờ, với chiều cao 17m, Hiển Lâm Các là công trình kiến trúc cao nhất trong Hoàng thành Huế. Hiển Lâm Các được kiến trúc bằng gỗ cao tầng, xây dựng trên khối nền cao hình chữ nhật, lát gạch Bát Tràng, xây bó bằng gạch vồ, vôi vữa và đắp nổi mảnh sành để trang trí. Từ dưới bước lên mặt nền bằng hai hệ thống bậc cấp được làm từ đá xanh Thanh Hóa, ở trước và sau mỗi hệ thống có 9 cấp bậc. Hai bên thành bậc cấp đắp hình rồng ở giữa là giới hạn lối đi chỉ dành riêng cho các vị vua.

Kiến trúc của Hiển Lâm Các được chia làm 3 phần rõ rệt. Tầng 1 có tất cả 5 gian, kiến trúc của tầng 1 được xem là sắc sảo với những bản điêu khắc đạt đến trình độ điêu khắc tinh xảọ Tại các cột, kèo của tầng 1, các bản điêu khắc có in hình rồng, hoa, lá có giá trị rất cao về mặt kiến trúc. Ở hàng cột 3 tính từ mặt trước, dựng một dãy đố bản, giữa mỗi gian trổ một cửa vòm. Các hệ thống kèo, liên ba, đố bản ở tầng này đều chạm nổi các mô típ hình rồng cách điệu hóa thành dây leo lá cuốn. Trên cửa giữa treo tấm hoành phi lớn đề ba chữ “Hiển Lâm Các” với nền sơn màu lục, khung chạm 9 con rồng vờn mây sơn son thếp vàng rất tinh xảo, điêu luyện. Chiếc cầu thang nhỏ bằng gỗ được bắc lên tầng 2 được coi là một tác phẩm giá trị nhất của Hiển Lâm Các. Tầng 2 được chia làm 3 gian và tầng 3 chỉ có 1 gian. Trên cùng của tầng 3 có đựng một bình rượu màu vàng. Tất cả 12 mái, 4 cột chính chạy suốt chiều cao của Hiển Lâm Các là 13m và diện tích mặt bằng Hiển Lâm Các là 300m2.

Trải qua thời gian hơn một thế kỷ, dù bị mưa nắng bào mòn, nhưng nhờ được bảo quản, trùng tu, tôn tạo nhiều lần (gần nhất là năm 2001), Hiển Lâm Các được coi là một trong những công trình được trùng tu hoàn chỉnh, mẫu mực nhất ở Hoàng thành Huế. Bên cạnh Thế Miếu và Cửu Đỉnh, Hiển Lâm Các trở thành điểm nhấn trong toàn bộ quần thể di tích Cố đô Huế và là điểm đến không thể thiếu của du khách khi đến tham quan Di sản văn hóa thế giới này của Việt Nam.