Trước nhu cầu thị trường về các loại thịt, cá, hải sản, rau củ quả... sạch, nhiều kênh bán hàng qua mạng (online) đã ra đời. Tuy nhiên, việc mua thực phẩm sạch qua mạng rất khó kiểm soát, tiềm ẩn rủi ro và nguy cơ mất an toàn vệ sinh thực phẩm.
Người dân TP.HCM mua thực phẩm sạch tại Phiên chợ xanh. Ảnh: T.D. |
Mỗi tuần, chị Trần Lan Anh (quận Bình Thạnh, TP.HCM) đều mua một lần các loại thịt lợn, thịt gà, tôm, mực và một số rau, củ, quả… từ các cửa hàng thực phẩm sạch online rồi để tủ lạnh.
"Trước thực trạng thực phẩm không đảm bảo vệ sinh tràn lan trên thị trường, tôi đã tìm mua các mặt hàng thực phẩm sạch như thịt lợn chủ yếu nuôi bằng bã rượu, thịt gà nuôi bằng ngô, thóc và thả vườn, cá biển được ngư dân đánh bắt và vận chuyển trong ngày bằng máy bay từ Côn Đảo, Phú Quốc... Mặc dù giá cao hơn từ 15% đến 50% so với giá ngoài chợ nhưng sau một vài lần ăn thử thấy thơm ngon hơn nên tôi không đắn đo chọn thực phẩm sạch”, chị Lan Anh chia sẻ.
Tương tự, chị Nguyễn Mai Hoa, nhân viên kế toán một công ty chuyên về lĩnh vực xây dựng tại quận 3, TP.HCM cũng bị hấp dẫn bởi "thực phẩm sạch". Hơn nữa, không có nhiều thời gian đi chợ nên chị thường đặt hàng trên mạng và được giao đến tận nơi.
Nắm bắt được nhu cầu của thị trường, kênh bán hàng qua mạng các loại thực phẩm sạch, có nguồn gốc tự nhiên nở rộ. Với một chiếc máy tính hoặc một chiếc điện thoại thông minh có kết nối internet, người bán hàng có thể ngồi ở bất cứ đâu và cung cấp bất cứ mặt hàng nào theo nhu cầu của người mua.
Đặc biệt, những cửa hàng trực tuyến thường không tốn tiền thuê mặt bằng, vốn lưu động ít, không giới hạn thời gian mà chỉ tốn chi phí vận hành trang web và giao hàng nên không chỉ thu hút sự tham gia của các đơn vị kinh doanh chuyên nghiệp mà những người "tay ngang" như dân văn phòng kiếm thêm thu nhập và nhiều bạn trẻ đam mê khởi nghiệp đi theo xu hướng kinh doanh đầy tiềm năng này.
Trường hợp của cô gái trẻ Lê Thị Hồng Phương (phường 8, TP. Đà Lạt) đến với kinh doanh rau sạch trực tuyến cũng xuất phát từ đó. Do người thân sinh sống ở TP.HCM thích ăn rau của nhà trồng nên hàng tuần cô gửi bằng ô tô xuống. Sau đó bạn bè, đồng nghiệp biết được đã nhờ đặt mua. “Nhà tôi chỉ trồng khoảng 1.000m² rau theo phương pháp hữu cơ, không phun thuốc hóa học nên cứ đến đợt thu hoạch là mọi người đã chờ sẵn để mua. Rau trồng hữu cơ chăm sóc vất vả, năng suất không cao nên giá bán cũng cao gấp rưỡi, gấp đôi so với bình thường”, Hồng Phương chia sẻ.
Là dân văn phòng tại một công ty liên quan đến viễn thông tại quận 5, hơn một năm nay chị Nguyễn Thị Loan đã bắt đầu kiếm thêm thu nhập bằng việc bán "hải sản online" phục vụ bạn bè và các đồng nghiệp tại cơ quan. Vốn sẵn trong gia đình có cô em chuyên thu mua hải sản bỏ mối cho các nhà hàng ở Côn Đảo nên chị Loan chỉ việc nhận đơn đặt hàng của bạn bè, đồng nghiệp rồi điện thoại ra cho cô em gái chuyển hàng từ Côn Đảo vào TP.HCM. Do vận chuyển bằng đường hàng không nên giá có cao hơn ngoài chợ một chút nhưng tươi ngon, đảm bảo sạch. Hiện mỗi ngày chị bán khoảng vài chục kg cho bạn bè, đồng nghiệp ăn trong tuần. Vào dịp lễ, Tết thì đơn hàng có thể tăng gấp đôi.
Tuy nhiên, bên cạnh những tiện ích, việc mua thực phẩm sạch online hiện vẫn chỉ bằng niềm tin, bởi trên thực tế các trang web, mạng xã hội bán thực phẩm sạch của các cá nhân hầu hết không có giấy tờ kiểm nghiệm chất lượng, nguồn gốc thực phẩm từ các cơ quan chức năng nên tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn vệ sinh thực phẩm, ảnh hưởng tới sức khỏe người tiêu dùng.
Mặt khác, theo ông Huỳnh Tấn Phát, Phó chi cục trưởng Chi cục Thú y thuộc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn TP.HCM, hiện rất khó quản lý hết được các kênh phân phối nhỏ lẻ như bán hàng qua điện thoại hay trên mạng Internet các sản phẩm gắn mác sạch nên tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn thực phẩm. Ông Phát cũng lưu ý người tiêu dùng nên chọn mua thực phẩm sạch ở những địa chỉ tin cậy, sản phẩm có xuất xứ, truy xuất nguồn gốc rõ ràng nhằm tránh rơi vào tình cảnh “tiền mất tật mang” mà không biết kêu ai.
Bởi qua kiểm tra thực tế một số địa chỉ kinh doanh thực phẩm sạch nhỏ lẻ trên địa bàn thành phố, cơ quan chức năng phát hiện nhiều trường hợp không có chứng từ, hóa đơn chứng minh nguồn gốc cũng như chất lượng hàng hóa được đảm bảo tiêu chí sạch, an toàn thực phẩm.
Theo Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn TP.HCM, hiện nay trên địa bàn thành phố đã có hơn 400 điểm kinh doanh nông sản thực phẩm an toàn. Tuy nhiên, hiện TP.HCM chỉ đáp ứng được khoảng 20-30% nhu cầu thực phẩm của người dân, phần còn lại phải nhập từ các tỉnh hoặc nhập khẩu qua nhiều đường khác nhau nên gặp khó khăn trong việc giám sát, quản lý và truy xuất nguồn gốc khi có sự cố về an toàn nông, lâm, thủy sản.
Thu Dịu / Báo Hải quan