Ký FTA Việt Nam - EU: giá ô tô có giảm?

Sau khi Việt Nam và Liên minh châu Âu (EU) công bố kết thúc đàm phán Hiệp định thương mại tự do (FTA), nhiều người bắt đầu hy vọng giá bán ô tô nhập khẩu từ khu vực này sẽ giảm nhờ thuế quan sẽ giảm khi Hiệp định này được ký kết.

Nhiều dòng xe sang nhập khẩu từ khu vực châu Âu tại một triển lãm ô tô tại TPHCM Ảnh minh họa: Quốc Hùng

Tuy nhiên nhiều ý kiến cho rằng điều này khó có thể xảy ra khi mà Chính phủ trước đó đã có kế hoạch điều chỉnh việc áp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với mặt hàng ô tô trong thời gian tới.

Theo thỏa thuận đàm phán FTA Việt Nam - EU thì xe hơi từ khu vực châu Âu nhập vào Việt Nam sau 10 năm thực hiện hiệp định sẽ được cắt giảm thuế hoàn toàn, trong đó riêng những dòng xe có động cơ lớn trên 3000cc đối với động cơ xăng, và trên 2500cc cho động cơ dầu sẽ được tự do hoá sớm hơn một năm.

Hiện nay đã có nhiều thương hiệu ô tô lớn của châu Âu mở cơ sở kinh doanh tại Việt Nam, như MINI, Audi, BMW, Mercedes-Benz, Renault, Land-Rover, Porsche... Các dòng xe ô tô đắt tiền này đã lần lượt vào thị trường Việt Nam trong những năm qua chủ yếu bằng con đường nhập khẩu, trừ Mercedes-Benz có lắp ráp một số mẫu ở thị trường trong nước.

Các nhà kinh doanh và nhập khẩu các dòng xe cao cấp cũng ngày càng mở rộng hệ thống kinh doanh, phát triển các trung tâm dịch vụ sửa chữa, bảo trì rộng khắp, không thua gì các liên doanh lắp ráp ô tô trong nước. Tuy nhiên, điều quan trọng là người tiêu dùng trong nước hiện nay vẫn phải mua những dòng xe của các thương hiệu này với giá cao ngất ngưởng do thuế nhập khẩu ô tô áp cho khu vực này hiện nay vẫn còn cao.

Như vậy, khi FTA Việt Nam - EU được chính thức thông qua với lộ trình thuế quan nhập khẩu ô tô vào Việt Nam như kế hoạch nói trên, thì theo một số nhà kinh doanh chắc chắn giá ô tô nhập khẩu từ khu vực này sẽ giảm theo lộ trình.

Tuy nhiên, một số ý kiến khác cho rằng việc cắt giảm thuế nhập khẩu ô tô này chưa phải là yếu tố quyết định giúp giảm giá bán sản phẩm ở thị trường trong nước.

Trao đổi với Đài truyền hình Việt Nam VTV1 vào tối 4-8 liên quan đến việc sẽ xóa bỏ 99% dòng thuế nhập khẩu sau khi Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - EU được ký kết, ông Lê Triệu Dũng, Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên (Bộ Công Thương) và cũng là thành viên Đoàn đàm phán của Việt Nam, cũng cho rằng dù thuế nhập khẩu ô tô từ khu vực châu Âu vào Việt Nam sẽ được cắt giảm, nhưng đây chưa phải là yếu tố duy nhất tác động đến giá xe.

Giới quan sát cũng nhận định khả năng thuế tiêu thụ đặc biệt cho dòng sản phẩm xe sang này sẽ được điều chỉnh theo hướng tăng để bù cho thuế nhập khẩu giảm xuống.

Thực tế cũng cho thấy vào trung tuần tháng 7 rồi, Văn phòng Chính phủ đã có thông báo ý kiến kết luận của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tại cuộc họp Thường trực Chính phủ về cơ chế, chính sách thực hiện Chiến lược và Quy hoạch phát triển công nghiệp ô tô Việt Nam. Theo thông báo này, Thủ tướng giao Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Bộ Công Thương và các bộ, ngành liên quan khẩn trương xây dựng phương án sửa đổi chính sách về thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế thu nhập doanh nghiệp đối với ngành công nghiệp ô tô, báo cáo Chính phủ xem xét, trình Quốc hội vào kỳ họp thứ 10 khóa 13.

Cụ thể, Thủ tướng yêu cầu điều chỉnh thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt theo nguyên tắc phân chia thành các nhóm nhỏ hơn, có tham khảo kinh nghiệm một số nước trong khu vực theo hướng giảm mức thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt đối với các dòng xe ưu tiên phát triển. Bên cạnh đó, Thủ tướng lại đồng ý áp dụng mức thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt cao đối với các dòng xe đến 9 chỗ có dung tích động cơ trên 3.0 lít, tiêu hao nhiều nhiên liệu, kích thước lớn chưa phù hợp với điều kiện hạ tầng giao thông và thu nhập người dân, lượng khí thải ra môi trường lớn, và các chủng loại xe đến 9 chỗ có giá trị tuyệt đối lớn.

Trong khi đó, những dòng xe nhập khẩu từ châu Âu vào Việt Nam, đặc biệt là dòng xe đắt tiền, thường có dung tích lớn từ 2500cc (2.5 lit) trở lên.

Hiện nay có ba mức thuế tiêu thụ đặc biệt đối với ô tô du lịch 9 chỗ ngồi trở xuống gồm: 45% cho xe có dung tích dưới 2.0 lit, 50% cho xe từ 2.0 đển 3.0 lít và 60% cho các dòng xe trên 3.0 lít. Với chỉ đạo nói trên của Thủ tướng, giới sản xuất và kinh doanh ô tô cho rằng có khả năng sắp tới thuế tiêu thụ đặc biệt đánh vào xe du lịch sẽ có nhiều mức hơn. Như vậy, có khả năng sắp tới các dòng xe có dung tích trên 3.0 lít này sẽ phải chịu thuế tiêu thụ đặc biệt cao hơn mức 60% hiện nay.

Trước đó Bộ Công Thương cũng từng có phương án chia nhỏ các mức dung tích xe để áp thuế và đánh thuế cao nhất tới 195% cho xe có dung tích trên 6.0 lít.

Nếu chủ trương điều chỉnh thuế tiêu thụ đặc biệt lên cao được thực thi thì khả năng những dòng xe sang từ các nước ở khu vực châu Âu vào Việt Nam sẽ được bán ra với giá không được giảm như kỳ vọng của nhiều người, dù thuế nhập khẩu từ khu vực này vào Việt Nam được giảm. Có ý kiến cho rằng khả năng một số loại xe có dung tích lớn trên 6.0 lít giá sẽ còn cao hơn so với giá bán hiện tại.

(Theo Quốc Hùng / TBKTSG)