Lễ hội Nghinh Ông, hay còn gọi là Cúng Biển, diễn ra vào các ngày 10, 11, 12/5 âm lịch hàng năm tại làng biển Mỹ Long (huyện Cầu Ngang), được xem là một trong những lễ hội dân gian truyền thống tiêu biểu ở Trà Vinh. Lễ hội này xuất phát từ tín ngưỡng thờ Đức ông Nam Hải (Cá Voi) của ngư dân nhưng do ở Mỹ Long không có Lăng Ông nên lễ hội diễn ra tại ngôi miễu Bà Chúa Xứ.
Đây là dịp để người dân làng biển Mỹ Long thể hiện lòng biết ơn đất trời, biển cả và những bậc tiền hiền hậu hiền có công với làng, với nước cũng như cầu cho một mùa đi biển mưa thuận gió hòa, trời yên biển lặng, tôm cá bội thu.
Lễ hội Nghinh Ông - cúng biển được tổ chức lần đầu tiên vào năm 1919 và được duy trì cho đến nay.
Lễ hội Nghinh Ông mang đậm dấu ấn tâm linh, phát huy nét đẹp văn hóa cội nguồn, nét đẹp truyền thống văn hóa làng nghề của người dân hành nghề “hạ bạc” (khai thác biển).
Các lễ thức chính của lễ hội Nghinh Ông Mỹ Long bao gồm: Nghinh Ông (đám rước trên biển), Chánh tế (tại miễu Bà), Dâng Mâm lộc (tại miễu Bà), Nghinh Ngũ phương (đám rước khắp thị trấn), tống Quái (đám rước trên biển)…
Các vị chủ lễ vận lễ phục, ngồi trên chiếc tàu được mùa nhất của mùa biển năm trước, dẫn đầu đoàn tàu ra khơi cung thỉnh vong linh Đức Ông.
Phần hội cũng được diễn ra sôi động với nhiều hoạt động vui chơi, giải trí đa dạng, hơn 50 gian hàng tổ chức các hoạt động trò chơi có thưởng, biểu diễn nghệ thuật, các hoạt động thể dục thể thao như thi đấu bóng chuyền, thu hút đông đảo thanh thiếu niên và du khách tham gia. Trong những ngày lễ hội, hàng chục ngàn khách thập phương từ các tỉnh lân cận đổ về trẩy hội và tham gia nhiều trò chơi dân gian như đua thuyền buồm, đua thuyền chèo, xem hát bội, đi cà kheo…
Đối với những người đi biển, cá ông là “đấng tối cao”, tín ngưỡng ấy như một thứ tôn giáo riêng của cộng đồng cư dân vùng biển. Tục thờ cá ông thể hiện đạo lý truyền thống, đậm tính nhân văn và bản sắc văn hóa miền biển. Lễ hội không chỉ là một hoạt động văn hóa của cộng đồng cư dân vùng biển, mà còn mang ý nghĩa tâm linh, cầu mong một mùa đánh bắt thuận lợi, bình an nơi biển cả. Đây cũng là dịp giải trí, giao lưu, để cộng đồng ngư dân thêm gắn kết với nhau./.
ST