Một trong những nghi lễ chính trong lễ hội Khai ấn đền Trần là nghi lễ “rước nước, tế cá” được tổ chức vào ngày 12 tháng Giêng âm lịch hàng năm có ý nghĩa tri ân tổ tiên nhà Trần, một Vương triều khởi nghiệp từ nghề chài lưới, gắn với sông nước.
Hàng năm vào ngày 12 tháng Giêng âm lịch, tại khu di tích đền Trần, phường Lộc Vượng, thành phố Nam Định, Ban tổ chức lễ hội đền Trần tổ chức thực hiện nghi lễ “rước nước, tế cá” tưởng nhớ, tri ân tổ tiên vương triều nhà Trần.
Đoàn kiệu "rước nước nước tế cá"
Trong ngày làm nghi lễ “rước nước, tế cá” rất đông người dân xã Lộc Vượng, con cháu họ Trần và hang nghìn du khách đã có mặt ở khu vực đền Trần để chuẩn bị tiến hành nghi lễ. Đoàn lễ gồm các bô lão, con cháu họ Trần và người dân, du khách làm lễ tế cáo tổ tiên tại đền Cố Trạch, sau đó rước kiệu thuyền rồng đi lấy nước, bắt cá ở giếng cổ rồi rước về đền Thiên Trường, nơi có bài vị thờ 14 vị vua Trần.
Nghi lễ “rước nước, tế cá” là nghi lễ được Viện Văn hóa - Nghệ thuật dân gian phục dựng lại sau nhiều năm mai một để tìm lại tính nguyên vẹn, sắc thái văn hóa đa dạng của lễ hội đền Trần.
Theo tài liệu, khoảng hơn 100 năm trước, trong lễ hội đền Thượng (đền Thiên Trường) bao giờ cũng có nghi thức “rước nước, tế cá”. Hội rước nước được tổ chức rất chu đáo vào ngày 15 tháng giêng. Người được cầm bình đi lấy nước thay mặt dân làng đưa bình ra kiệu rồi phủ một tấm vải đỏ thắm lên trên. Người này được dân làng chọn từ trước và phải là người khỏe mạnh, có đạo đức, con cháu đầy đủ, trong năm gia đình không có chuyện buồn.
Theo các tư liệu lịch sử, tổ tiên nhà Trần vốn xuất thân từ nghề chài lưới, xuôi theo sông Hồng xuống đến vùng Thái Bình, Nam Định thì dừng chân, lấy đất Thiên Trường ở Nam Định làm nơi khởi nghiệp, từ đó lập lên vương triều nhà Trần với 14 đời vua lừng lẫy chiến tích. Để tưởng nhớ nguồn gốc cha ông, con cháu nhà Trần đều xăm hình Rồng lên mình, hàng năm làm lễ rước nước, tế cá để tôn vinh, tưởng nhớ nghề Tổ và nguồn gốc xuất thân.
“Rước nước, tế cá” tri ân nhà Trần một Vương triều khởi nghiệp từ nghề chài lưới
Các cụ cao niên lấy nước từ Giếng Cổ
Lễ tổ chức đánh cá tại ao thả cá cạnh Giếng Cổ. Đây chính là khi nguồn gốc xuất thân làm nghề chài lưới của thủy tổ nhà Trần được tái hiện…
Theo Đức Văn
Dân trí