M&A bất động sản 6 tháng đầu năm: Cuộc so găng của “ông lớn” nội - ngoại

Trong 6 tháng đầu năm 2017, phần lớn các thương vụ M&A bất động sản tại Việt Nam đều diễn ra tại TP.HCM với sự "so kè" quyết liệt giữa các doanh nghiệp địa ốc trong nước cùng các "đại gia" bất động sản nước ngoài.

Sự trỗi dậy của những "ông lớn" bất động sản trong nước

Những năm gần đây, cùng với sự sôi động của hoạt động M&A bất động sản, một số chủ đầu tư trong nước tích lũy đủ tài chính, năng lực đang thể hiện sức mạnh của mình thông qua việc mua bán, sáp nhập các dự án từ những chủ đầu tư yếu thế hơn. Trong đó, nổi bật là những cái tên như Novaland, Hưng Thịnh Corp, Địa ốc Phát Đạt,...

Theo thống kê, trong vòng 4 năm trở lại đây, Novaland đã có đến 25 thương vụ mua bán dự án với tổng giá trị lên tới hàng chục nghìn tỷ đồng. Riêng nửa đầu năm 2017, Novaland đã có ít nhất 3 thương vụ đáng chú ý.

Vào cuối tháng 3, Novaland nhận chuyển nhượng gần 34,34 triệu cổ phần phổ thông (tương đương 343,4 tỷ đồng) của CTCP Cảng Phú Định để nâng tỷ lệ sở hữu lên 59,73%, qua đó thâu tóm dự án Harbor City (quận 8, TP. HCM).

Tiếp đến, giữa tháng 4, Novaland nhận chuyển nhượng phần vốn góp trị giá gần 1.939 tỷ đồng tại Công ty TNHH Bất động sản Gia Đức. Gia Đức là đơn vị đang sở hữu vốn góp tương đương với 19% trong dự án The Sunrise Bay (hay còn gọi là khu đô thị quốc tế Đa Phước – Đà Nẵng). Như vậy, thông qua việc mua Gia Đức, Novaland đã và đang tiến dần đến việc sở hữu toàn bộ dự án The Sunrise Bay.

Mới đây nhất, hồi tháng 5, Novaland tiếp tục thâu tóm lô đất vàng rộng gần 4.000m² tại địa chỉ 178 - Nguyễn Đình Chiểu (quận 3). Khu đất này có mặt tiền đường rộng 70m, bên trong mở rộng. Theo kế hoạch, trong thời gian tới Novaland sẽ xây dựng chung cư cao cấp trên khu đất này.

Bên cạnh Novaland, nửa đầu năm 2017, Hưng Thịnh Corp cũng đẩy mạnh nhiều thương vụ thâu tóm các dự án khác. Hồi tháng 3, tập đoàn này đã mua lại hai dự án chung cư Moonlight Park View và Moonlight Boulevard tại quận Bình Tân (TP.HCM) từ Công ty Phát triển nhà Bình Chánh (BCCI).

Và mới đây, Hưng Thịnh Corp tiếp tục mua lại khu kho bãi - công nghiệp nhẹ trên đường Nơ Trang Long (quận Bình Thạnh) từ CTCP Sơn Bạch Tuyết. Khu đất này là nhà xưởng sản xuất của Công ty Sơn Bạch Tuyết bỏ hoang nhiều năm, rộng 8.892m². Giá chuyển nhượng thương vụ này chưa được tiết lộ.

Một “ông lớn” khác của thị trường bất động sản phía Nam là Phát Đạt cũng gây chú ý với thương vụ bán toàn bộ khu cao tầng dự án The EverRich 3 cho một doanh nghiệp bất động sản lớn tại TP. HCM. Tại Đại hội đồng cổ đông 2017, ông Nguyễn Văn Đạt, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Phát Đạt cho biết, nếu việc chuyển nhượng dự án hoàn tất vào cuối năm nay dự kiến Phát Đạt sẽ thu về 2.500-3.000 tỷ đồng, hoàn toàn có khả năng trả dứt nợ cho Đông Á và các trái chủ.

Ngoài các thương vụ đình đám trên, hồi tháng 3, An Gia Investment đã bắt tay cùng Creed Group hoàn tất việc thâu tóm nốt 5 block còn lại của dự án Lacasa quận 7 do Vạn Phát Hưng làm chủ đầu tư (2 block đã thâu tóm từ 2015). Theo Savills Việt Nam, giá trị của thương vụ này vào khoảng 910 tỷ đồng (tương đương 40 triệu USD).

Trái ngược với sự "vươn vòi" của các doanh nghiệp nội trong việc thâu tóm lại hàng loạt dự án tại TP.HCM, tại thị trường Hà Nội từ đầu năm đến nay chỉ có 1 thương vụ M&A đáng chú ý nhất do doanh nghiệp trong nước thực hiện.

Đó là việc CTCP Đầu tư Mặt trời mọc nhận chuyển nhượng 100% cổ phần tại Công ty TNHH MTV Phát triển khách sạn Hoa Sen (công ty có vốn điều lệ 1.500 tỷ đồng, được Tổng công ty Phát triển đô thị Kinh Bắc ra nghị quyết thành lập giữa tháng 6/2016, với mục đích thực hiện dự án Diamond Rice Flower).

Với việc chuyển nhượng này, khu đất rộng 4,2ha, có vị trí nằm ngay cạnh Trung tâm Hội nghị Quốc gia (Hà Nội) mà ông Đặng Thành Tâm, Chủ tịch Kinh Bắc từng kỳ vọng xây một toà tháp 100 tầng hình bông lúa vào giai đoạn 2009-2010 đã chính thức sang tay cho CTCP Đầu tư Mặt trời mọc.

"Đại gia" ngoại ghi dấu ấn đậm nét

Bên cạnh sự lớn mạnh của các doanh nghiệp trong nước, các doanh nghiệp nước ngoài cũng ghi dấu ấn đậm nét với hàng loạt thương vụ M&A đình đám trong nửa đầu năm 2017.

Ngay từ tháng 1/2017, CapitaLand của Singapore đã góp 90% cổ phần vào Công ty TNHH CapitaLand Thanh Niên - đơn vị sở hữu mảnh đất rộng khoảng 8.000m² tại phường Thảo Điền, quận 2, TP. HCM. Khu đất này dự kiến sẽ được CapitaLand phát triển thành dự án với 317 căn hộ bán, vốn đầu tư khoảng 55 triệu USD.

Đến tháng 3, tập đoàn này tiếp tục góp thêm 500 triệu USD mua lại khu đất dự án thương mại 6.000m² tại trung tâm TP.HCM để xây dựng một khu phức hợp quốc tế loại A. Hiện bên chuyển nhượng khu đất này vẫn chưa được công bố.

Một nhà phát triển khác của Singapore là Keppel Corporation hồi tháng 3 cũng đã chi 37 triệu USD để tăng cổ phần lên 16% trong dự án Saigon Centre và thành công khi góp vốn sở hữu dự án Empire City (quận 2).

Đầu tháng 5 vừa qua, Công ty CP Bất động sản Sơn Kim (SonKim Land) và tập đoàn đầu tư độc lập EXS Capital cũng công bố hoàn tất việc huy động vốn đầu tư từ thị trường quốc tế trị giá 100 triệu USD.

Cũng trong tháng 5, tại thị trường Hà Nội đã diễn ra một thương vụ M&A đáng chú ý là quỹ VinaLand thuộc VinaCapital thoái toàn bộ vốn tại Công ty TNHH Thăng Long Property (chủ đầu tư dự án Times Square Hà Nội) cho Công ty Elite Capital Resources Limited.

Thương vụ thoái vốn này đã đem về cho VinaLand khoản doanh thu thuần là 41 triệu USD (tương đương 930 tỷ đồng), tương ứng mức lãi 5,3%. Đến thời điểm này VinaLand đã nhận 17 triệu USD và số tiền còn lại sẽ được chuyển trong tháng 7/2017.

Trong một diễn biến khác, CTCP Đầu tư Hạ tầng kỹ thuật TP. HCM (CII) vào tháng 5 đã quyết định chọn Hongkong Land làm đơn vị đối tác để cùng phát triển quỹ đất nhận được từ dự án BT Thủ Thiêm. Cụ thể, tại Thủ Thiêm, CII đang sở hữu diện tích đất hơn 8,4ha, trị giá hơn 2.300 tỷ đồng (đất đối ứng dự án BT). Quỹ đất ban đầu này được CII dự tính đầu tư hai dự án bất động sản là Marina Bay và Thủ Thiêm Lakeview.

Trước đó, hồi tháng 2, Berjaya Land cho biết sẽ bán toàn bộ 70% cổ phần đang nắm giữ tại Công ty Berjaya Long Beach LLC Việt Nam (đơn vị đang điều hành một khách sạn nghỉ dưỡng quốc tế 4 sao tại Phú Quốc) cho Công ty TNHH Dịch vụ Sulyna với giá 65,32 triệu ringgit, tương đương 333,25 tỷ đồng. Thương vụ được dự kiến sẽ hoàn tất vào năm 2018.

M&A sẽ tiếp tục sôi động trong 6 tháng cuối năm

Theo nhận định của Công ty dịch vụ bất động sản thương mại toàn cầu Jones Lang LaSalle (JLL), thị trường bất động sản dự kiến sẽ tiếp tục sôi động trong năm 2017 với hàng loạt các thương vụ mua bán và sáp nhập. Bên cạnh sự trỗi dậy của các "đại gia" địa ốc trong nước, thị trường bất động sản Việt Nam còn thu hút mạnh các nhà đầu tư nước ngoài, chủ yếu thông qua hoạt động M&A. Hình thức liên doanh đang trở nên phổ biến giữa các nhà đầu tư nước ngoài - với khả năng tài chính mạnh và giàu kinh nghiệm sẽ hợp tác cùng với các tập đoàn tại địa phương - những nhà đầu tư đang nắm giữ đất đai trên thị trường cũng như có mối quan hệ chặt chẽ với chính quyền sở tại.

Theo JLL, hiện có hàng trăm triệu đô la đang chờ đợi để đổ vào thị trường trong nước ở hầu hết các phân khúc, bao gồm nhà ở, văn phòng, bán lẻ, khách sạn và khu công nghiệp. Các nhà đầu tư đến từ nhiều quốc gia khác nhau như Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore, và sự tăng trưởng của các nhóm nhà đầu tư đến từ Trung Quốc.

Phân khúc khách sạn luôn thu hút được sự quan tâm trong thời gian qua với nhiều nguồn vốn từ nước ngoài được đổ vào Việt Nam. JLL dự báo xu hướng này sẽ tiếp tục phát triển, đồng thời những thị trường khác như khu công nghiệp và giáo dục cũng đang không ngừng tăng trưởng. Thị trường nhà ở bình dân được đánh giá là phân khúc thu hút nhiều nguồn vốn đầu tư, chủ yếu nhờ vào sự gia tăng của tầng lớp trung lưu.

Nhìn chung, theo JLL, Việt Nam vẫn đang thu hút sự chú ý mạnh mẽ từ các nhà đầu tư trong khu vực và hoạt động M&A tại Việt Nam được kỳ vọng sẽ ghi nhận mức kỷ lục mới trong năm 2017 và 2018.

Kiều Châu / BizLIVE