Ngành dệt may vượt khó bằng cách nào?

Tính tới hết tháng 8/2016, kim ngạch xuất khẩu của toàn ngành dệt may chỉ đạt 18,7 tỷ USD, tương đương với 64,5 kế hoạch cả năm. Với kim ngạch này, mức tăng trưởng chỉ đạt 4,3% so với cùng kỳ năm ngoái. Nhìn lại mức tăng trưởng đều đặn 2 con số trong vòng 10 năm trở lại đây mới thấy chưa bao giờ ngành đệt may đối diện với nhiều khó khăn như hiện nay.

Bên cạnh những nguyên nhân từ bên ngoài như biến động của nền kinh tế thế giới; đồng tiền một số nước bị phá giá khiến việc xuất khẩu gặp bất lợi; sức mua giảm; các hiệp định thương mại mà ngành dệt may có thể được hưởng lợi như: TPP, FTA chưa có hiệu lực thi hành. Mức lương tối thiểu trong DN đang tăng lên nhanh chóng đã góp phần đẩy chi phí đầu vào của DN tăng đáng kể. Hiện nay, trung bình chi phí đầu vào của các DN dệt may đã đạt mức kỷ lục, riêng chi phí tiền lương đã chiếm tới 60% tổng giá thành sản phẩm. Trong khi đó, ở các nước khác như Myanmar chỉ khoảng 20%.

Bên cạnh đó, bất lợi của ngành dệt may nằm ở thuế suất. Trong khi hàng dệt may VN xuất khẩu vào thị trường châu Âu chịu thuế suất từ 9- 12% thì thuế suất của hàng may mặc các nước khu vực châu Á như Lào, Bangladesh, Campuchia chỉ bằng 0%. Điều đó dẫn tới hàng VN bị mất thế cạnh tranh về chi phí thấp cộng với thuế suất khiến cho đơn hàng bị dịch chuyển từ VN sang các nước láng giềng.

Đối với từng DN riêng lẻ, khó khăn thể hiện ở việc khan hiếm đơn hàng. Ở thời điểm này những năm trước, hầu như các DN đều có đơn hàng phủ kín tới tận cuối năm thì năm nay, tình hình vô cùng khan hiếm, đã gần hết tháng 9 nhưng nhiều DN vẫn đang phải “ăn đong”. Thậm chí, chấp nhận cả đơn hàng có giá trị thấp để nuôi quân. Điển hình như trường hợp của Cty CP May Tex- Giang (Tiền Giang), hiện đang nhận một số đơn hàng có lợi nhuận rất thấp để có tiền trang trải chi phí cho 2.500 công nhân. Cũng vì tình cảnh như vậy nên mục tiêu đạt doanh thu năm 2016 là 700 tỷ đồng của đơn vị này khó mà thực hiện.

Đo đó, các DN Việt mong muốn nhất là Chính phủ và các bộ ngành chức năng cần có những giải pháp đồng hành cùng DN; có những hiệp thương hay quyết định đúng đắn, sát hợp thị trường thế giới để DN có thể ổn định về thuế suất với các nước.

Phạm Xuân Hồng – Chủ tịch HĐQT Cty CP May Sài Gòn 3