Ngành tôm Việt Nam có cơ hội bứt phá hậu đại dịch

Trong khoảng thời gian dịch Covid-19 bùng phát trên toàn cầu, ngành tôm Việt Nam gặp khó bởi hoạt động sản xuất bị ảnh hưởng, nhiều thị trường xuất khẩu bị tạm ngừng. Thế nhưng, quí 1-2020, xuất khẩu ngành tôm vẫn khá tốt khi tổng giá trị kim ngạch đạt 660 triệu đô la Mỹ, tăng gần 2% so với cùng kỳ năm trước. Tuy chỉ tăng nhẹ, thế nhưng, đây là tín hiệu tích cực của toàn ngành và tạo đà cho sự bứt phá trong thời gian sắp tới.

Tôm là một mặt hàng có đóng góp đáng kể trong doanh thu xuất khẩu thủy sản của Việt Nam. Ảnh: TTXVN

Xuất khẩu chạm mốc 1 tỉ đô la trong 4 tháng

Trình bày tại hội nghị “Triển khai nhiệm vụ phát triển ngành tôm nước lợ năm 2020” diễn ra ở tỉnh Sóc Trăng vào hôm nay, 8-5, ông Trương Đình Hòe, Tổng thư ký Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) dẫn số liệu thống kê của Tổng cục hải quan cho thấy, kim ngạch xuất khẩu tôm quí 1-2020 đạt khoảng 660 triệu đô la Mỹ.

Tuy nhiên, theo ông Hòe, nếu tính đầy đủ, khả năng kim ngạch xuất khẩu quí đầu năm nay đạt khoảng 780 triệu đô la Mỹ, chứ không phải chỉ 660 triệu đô la Mỹ. “Nếu tính luôn của tháng 4-2020 khoảng 270 triệu đô la Mỹ, thì kim ngạch xuất khẩu bốn tháng đầu năm nay đạt khoảng hơn 1 tỉ đô la Mỹ”, ông Hòe cho biết.

Một số điểm nổi bật về xuất khẩu tôm trong quí đầu năm nay của Việt Nam, theo ông Hòe, trong 34 doanh nghiệp xuất khẩu chiếm 70% tổng kim ngạch xuất khẩu của ngành, thì có 20 doanh nghiệp ghi nhận mức tăng trưởng từ 0,3 đến 87% so với cùng kỳ và 14 doanh nghiệp xuất khẩu giảm với mức giảm phổ biến khoảng 10% so với cùng kỳ.

Theo ông Hòe, hầu hết các doanh nghiệp được VASEP khảo sát đều cho biết kim ngạch xuất khẩu sẽ gần với ngưỡng bình thường của quí 1 và quí 4 hàng năm. Trong khi đó, thông thường quí 4 hàng năm có kim ngạch xuất khẩu cao gấp đôi so với quí đầu năm. Từ cơ sở kim ngạch xuất khẩu thường tăng cao vào giai đoạn cuối năm, cho nên, ông Hòe tin tưởng và dự báo xuất khẩu tôm sẽ phục hồi trong năm nay.

Còn khi nhìn vào thị trường xuất khẩu, vị đại diện VASEP cho biết, Nhật Bản và Mỹ ghi nhận tăng trưởng khá tốt về kim ngạch xuất khẩu trong quí đầu năm nay, trong khi thị trường Liên minh châu Âu (EU) và Trung Quốc giảm sâu. “Tuy nhiên, những thị trường này cũng đang có dấu hiệu phục hồi khá nhanh”, ông cho biết.

Kỳ vọng sự bứt phá trong thời gian sắp tới

Trong khi đó, với các quốc gia là đối thủ cạnh tranh xuất khẩu tôm với Việt Nam, ông Hòe cho biết, Covid-19 dự kiến khiến Ấn Độ và Ecuador giảm đến khoảng 50% sản lượng sản xuất và xuất khẩu. “Hiện nay, những thị trường này đang gặp khó khăn trong vấn đề về lao động và cả con giống”, ông dẫn chứng và cho biết với Thái Lan, Indonesia và Philippines tuy bị ảnh hưởng nhẹ hơn, nhưng dự kiến lượng cung cũng giảm khoảng 30%.

Trong khi đối thủ cạnh tranh gặp bất lợi, theo ông Hòe, việc Chính phủ Việt Nam kiểm soát tốt hơn so với các nước về Covid-19, đã tạo niềm tin với đối tác nhập khẩu thủy sản Việt Nam. “Bên cạnh đó, người nuôi, doanh nghiệp cũng tin tưởng vào chính sách của Chính phủ nên đã có những chuẩn bị để thúc đẩy cho xuất khẩu”, ông cho biết và nói rằng ngành tôm Việt Nam đang phục hồi nhanh, giúp thay thế sự sụt giảm từ các quốc gia khác như nêu ở trên. “Xuất khẩu sang thị trường Mỹ tăng nhanh cũng là nhờ vào yếu tố sụt giảm từ Ấn Độ”, ông Hòe thông tin.

Ông Như Văn Cẩn, Vụ trưởng Vụ nuôi trồng thủy sản thuộc Tổng cục thủy sản (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) cho biết, tuy gặp khó khăn do Covid-19, nhưng ngành tôm vẫn đặt mục tiêu sản xuất và thu hoạch tương đương với năm ngoái, mà cụ thể, diện tích nuôi sẽ đạt 730.000 héc ta với sản lượng thu hoạch đạt 830.000 tấn.

Việc duy trì ổn định diện tích và sản lượng, theo ông Cẩn, sẽ giúp Việt Nam đẩy mạnh được xuất khẩu trong bối cảnh các quốc gia là đối thủ cạnh tranh được dự báo bị sụt giảm.

Chính những yếu tố thuận lợi nêu trên, theo dự báo của VASEP, kim ngạch xuất khẩu ngành tôm cả nước năm 2020 đạt khoảng 3,8 tỉ đô la Mỹ. “Hồi tháng 3 vừa qua, chúng tôi chỉ dám dự báo kim ngạch xuất khẩu tôm năm nay đạt 3,5 tỉ đô la Mỹ. Nhưng, với những thuận lợi đã diễn ra, hôm nay chúng tôi mạnh dạn đưa mục tiêu đạt 3,8 tỉ đô la Mỹ”, ông Hòe nhấn mạnh.