Nhìn lại chứng khoán 2022: Cơ sở lao dốc, phái sinh thắng lớn

Trong khi VN-Index giảm 36,7% thì thị trường chứng khoán phái sinh lại rất sôi động với khối lượng giao dịch bình quân tăng 36% so với bình quân năm 2021.

Trong văn bản phản hồi riêng với báo Dân trí, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) khẳng định, sau 22 năm vận hành, thị trường chứng khoán (TTCK) được đánh giá đang dần hoàn thiện và phát triển, trở thành kênh huy động vốn quan trọng cho nền kinh tế với quy mô huy động vốn giai đoạn 2016-2021 tăng trưởng bình quân 28,5%/năm.

Dưới sự biến động của nhiều yếu tố trong, ngoài nước, chứng khoán Việt Nam chịu tác động không nhỏ theo xu hướng chung của TTCK các nước. Trong năm 2022, TTCK đã trải qua những phiên điều chỉnh giảm mạnh bắt đầu từ tháng 4 và tiếp tục nằm trong xu hướng giảm điểm cho tới nay, trong đó có những nhịp phục hồi ngắn hạn vào tháng 5 và tháng 8.

Thị trường chứng khoán Việt Nam trải qua một năm nhiều biến động (Ảnh minh họa: Hải Long).

Tính đến ngày 24/11, chỉ số VN-Index đạt 947,71 điểm, giảm 36,7% so với cuối năm 2021. Mức vốn hóa thị trường cổ phiếu 3 sàn HoSE, HNX và UPCoM ước đạt 4,93 triệu tỷ đồng, giảm 36,6% so với cuối năm 2021, tương đương 58,1% GDP.

Tính đến cuối tháng 10, thị trường có 755 cổ phiếu, chứng chỉ quỹ niêm yết trên 2 sở giao dịch chứng khoán và 860 cổ phiếu đăng ký giao dịch trên UPCoM với tổng giá trị niêm yết, đăng ký giao dịch đạt 1,95 triệu tỷ đồng, tăng 12,14% với cuối năm 2021, tương đương 23,2% GDP.

Thanh khoản thị trường có xu hướng giảm liên tục trong giai đoạn này, với giá trị giao dịch bình quân giảm từ 26.299 tỷ đồng/phiên trong tháng 4 xuống còn 12.133 tỷ đồng/phiên trong tháng 11. Tính chung từ đầu năm đến ngày 24/11, giá trị giao dịch bình quân đạt 20.620 tỷ đồng/phiên, giảm 22,5% so với bình quân năm 2021.

Trong khi đó, TTCK phái sinh vẫn tiếp tục diễn ra sôi động, với khối lượng giao dịch bình quân của hợp đồng tương lai trên chỉ số VN30 tính chung từ đầu năm đến ngày nay đạt 257.092 hợp đồng/phiên, tăng 36% so với bình quân năm 2021. Khối lượng mở (OI) toàn thị trường tính đến ngày 24/11 đạt 47.625 hợp đồng, tăng 53% so với cuối năm 2021.

Sản phẩm chứng quyền có bảo đảm, tính chung từ đầu năm đến ngày 15/11, khối lượng giao dịch chứng quyền đạt 31,72 triệu chứng quyền/phiên, tăng 49% so với bình quân năm 2021. Tuy nhiên, giá trị giao dịch bình quân chỉ đạt 22,43 tỷ đồng/phiên, giảm 68% so với bình quân năm 2021.

Dư nợ thị trường trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) đạt 17,08% GDP, gấp 10,2 lần năm 2011 (vượt mục tiêu đề ra tại Quyết định 1191/QĐ-TTg là 7% GDP vào năm 2020).

UBCKNN cho biết, trong giai đoạn hơn 10 năm qua, TTCK Việt Nam là thị trường có mức tăng trưởng giá trị vốn hóa cao nhất trong khu vực ASEAN (tăng trưởng vốn hóa trên Sở Giao dịch chứng khoán Phillipines (PSE) là 13,3%; Sở Giao dịch chứng khoán Thái Lan (SET) là 13,1%; Sở Giao dịch chứng khoán Indonesia (IDX) là 10,1%; Sở Giao dịch chứng khoán Malaysia là 5% và Sở giao dịch chứng khoán Singapore (SGX) là 3,8% trong cùng giai đoạn).