Vàng thế giới đã tăng hơn 5% trong khi vàng trong nước tăng hơn 8% trong năm 2016. Nhưng không chỉ là giá, nhà đầu tư hẳn sẽ không thể quên cảm giác chứng kiến giá vàng nhảy múa quanh sự kiện Brexit và bầu cử Mỹ.
Chỉ còn ít ngày nữa là kết thúc năm 2016, các nhà đầu tư trên thị trường thế giới hầu hết đã rút trạng thái để yên tâm với mùa lễ quan trọng nhất trong năm: Lễ Giáng sinh và năm mới. Nhà đầu tư trong nước trong khi đó ngược lại.
Như mọi năm, không khí giao dịch tuần trước và tuần này dự kiến sẽ rất trầm lắng. Giá vàng sẽ không phụ thuộc vào tâm lý nhà đầu tư mà chủ yếu nhìn vào các biến động về kinh tế và địa chính trị có thể xảy ra ở đâu đó, nhưng cũng sẽ không nhiều.
Hai nửa sáng tối và những thăng hoa của thị trường vàng thế giới
Nhìn lại năm 2016, giá vàng phân chia thành hai nửa sáng tối rõ rệt, trong đó đi lên mạnh từ đầu năm (bắt đầu từ 1.060 – 1.070 USD/ounce) cho đến tháng 7 (đạt đỉnh tại 1.380 USD) và rồi điều chỉnh đi xuống từ đỉnh đó. Đến tháng 11, giá có hồi phục theo kỳ vọng cuộc bầu cử ở Mỹ sẽ khiến vàng đắt đỏ hơn. Nhưng sự việc lại diễn ra ngoài dự đoán, sau khi ông Donald Trump đắc cử tổng thống, giá vàng lại giảm liên tục thay vào đó là đồng USD thăng hoa. Tính đến nay vàng đã có 7 tuần giảm liên tiếp kể từ đó.
Và so với đầu năm, giá vàng tăng được chưa đến 60 USD/ounce, tương đương tăng hơn 5%.
Trước năm này, vàng đã có 4 năm giảm liên tiếp. Sau khi lên đỉnh cao nhất mọi thời đại vào tháng 8/2011 tại 1.920 USD/ounce, giá vàng đã đi xuống liên tục, năm này qua năm khác. Thậm chí cuối năm 2015 giá vàng còn có lúc về gần 1.000 USD/ounce.
Nhưng theo giới phân tích, biến động giá không phải là câu chuyện đáng nhớ về năm 2016, mà thay vào đó, những cung bậc cảm xúc của thị trường mới là điểm mấu chốt. Nhà đầu tư hẳn sẽ không thể quên cảm giác chứng kiến giá vàng nhảy múa trước và sau sự kiện Anh rời khỏi EU (Brexit) và bầu cử Mỹ.
Vào cuối tháng 6, khi cuộc bỏ phiếu trưng cầu dân ý ở Anh diễn ra, hầu hết người ta tin tưởng Anh không thể nào rời khỏi EU được, vì nếu điều đó xảy ra thì một hiệu ứng domino sẽ đến với các nước khác, rồi kinh tế hỗn loạn… Thế nhưng, điều không tưởng ấy đã thành sự thật vào ngày 24/6. Ngay lập tức, giá vàng tăng vọt đến hơn 80 USD tương đương 6,5% trong phiên này, chính thức vượt xa mốc 1.300 USD sau thời gian dài chờ đợi. Và rồi đà tăng này cứ tiếp diễn, đến khi chạm đỉnh 1.380 USD/ounce vào đầu tháng 7.
Thời điểm đó người ta kỳ vọng rất nhiều vào vàng với dự đoán cơn “địa chấn” kim loại quý 2011 có thể tái diễn. Nhưng thị trường đã bình tĩnh lại vì họ nhận ra rằng Brexit cũng chẳng có gì ghê gớm, Anh có rời EU đi chăng nữa thì thế giới vẫn nguyên vẹn, và rồi vàng giảm.
Tiếp theo là sự kiện bầu cử tổng thống Mỹ vào ngày 9/11. Trước sự kiện này, thị trường phần lớn tin tưởng một chiến thắng vang dội sẽ về tay bà Hillary Clinton và nếu như vậy thì vàng ít có cửa tăng khi bà Clinton chắc chắn sẽ theo đuổi chính sách kinh tế mềm mỏng như người tiền nhiệm. Nhưng trong ngày bầu cử, khi ông Donald Trump bất ngờ vượt lên, cả thế giới sững sờ, và nhà đầu tư cũng không thể ngồi yên, vàng tăng vọt tới hơn 5% với niềm tin ông Trump sẽ theo đuổi chính sách lãi suất cao kéo theo áp lực lạm phát. Một lần nữa, vàng lại vượt xa 1.300 USD/ounce. Lúc này, hàng loạt nhà quan sát thị trường và giới phân tích cùng đưa ra nhận định: hãy mua vàng khi ông Trump chiến thắng.
Nhưng cũng như Brexit, thị trường nhanh chóng bình tĩnh trở lại. Người ta lại nhận ra một tương lai tưởng chừng xa xăm nhưng hiện hữu trước mắt rằng, không phải vàng mà USD mới là tài sản cần chú ý trong thời của ông Trump. Và thực tế, khi ông Trump còn chưa lên nắm quyền, Fed đã lái theo chính sách của vị tân tổng thống, lãi suất đồng USD được điều chỉnh tăng lần đầu tiên sau 8 năm và dự kiến còn tăng tiếp 3 lần nữa trong mỗi năm 2017 và 2018. USD trở lại “ngai vương” ở khắp nơi còn vàng bị nhấn chìm cho đến giờ.
Diễn biến giá vàng thế giới năm 2016 (nguồn: kitco)
Vàng trong nước ngày càng bỏ xa thế giới
Được dịp vàng thế giới đi lên, vàng trong nước cũng chẳng chịu bỏ qua xu hướng, thậm chí còn biến động mạnh hơn nhiều. Đầu năm, giá vàng chưa nổi 33 triệu đồng/lượng, nhưng đến nay đã lên gần 36,5 triệu đồng/lượng, mức tăng tương đương hơn 8%.
Thế nhưng mức tăng cũng không phải tất cả, thị trường vàng trong nước còn gây sự chú ý bởi những biến động mạnh khi có sự kiện và càng ngày càng…bỏ xa thế giới.
Còn nhớ sự kiện Brexit, giá vàng trong nước 2 ngày liền biến động mạnh hiếm có, có thời điểm điều chỉnh lên đến gần 2 triệu đồng/lượng.Thậm chí sau sự kiện, hồi đầu tháng 7 khi giá vàng đạt đỉnh cao nhất trong hơn 2 năm, vàng trong nước còn có ngày biến động đến 3 triệu đồng/lượng (ngày 6/7). Chỉ trong tuần đầu tháng 7, giá vàng miếng đắt thêm đến 4 triệu đồng, lên 40 triệu đồng/lượng lần đầu tiên kể từ năm 2011. Và cũng lâu lắm rồi, từ năm 2014, người ta mới lại chứng kiến nhu cầu mua vàng của người dân lên cao như vậy.
Với đà đó, kịch bản giá của năm 2011 là đỉnh 49 triệu đồng/lượng đã được nhiều người nghĩ đến.
Song, sau khi có sự lên tiếng trấn an thị trường từ phía NHNN, cùng với vàng thế giới hạ nhiệt thì giá vàng trong nước cũng nhanh chóng hạ theo, quay về vùng 36 – 37 triệu đồng/lượng.
Bẵng đi cùng biến động nhẹ nhàng của thế giới, đến trung tuần tháng 11, theo sự kiện bầu cử ở Mỹ, vàng lại được dịp bùng phát. Trong ngày có kết quả bầu cử giá vàng cũng tăng trên 1 triệu đồng/lượng.
Nhưng sau sự kiện bầu cử Mỹ, nếu như vàng thế giới ở xu hướng giảm và trầm lắng hơn thì vàng trong nước lại tăng, khiến cho khoảng cách chênh lệch giữa vàng trong nước và quốc tế từ 3 triệu đồng/lượng trước đó tăng lên trên 5 triệu đồng/lượng ở thời điểm này.
Có một số lý do khiến giá vàng tăng, theo giới quan sát, là do tình trạng đầu cơ khi đồng USD mạnh lên trên khắp thế giới, bao gồm cả Việt Nam, và do tin đồn thất thiệt đổi tiền khiến cho nhu cầu vàng cao hơn trước. Dù rằng cơ quan quản lý đã lên tiếng khẳng định có đủ tiềm lực và sẵn sàng can thiệp để ổn định thị trường vàng, nhưng cho đến thời điểm này mức chênh lệch giữa vàng trong nước và thế giới ngày càng nới rộng.
Thậm chí những ngày cuối năm, khi nhà đầu tư thế giới rút trạng thái nghỉ ngơi đón lễ Giáng sinh và năm mới, thì thị trường vàng trong nước vẫn nhộn nhịp. Trong này nghỉ cuối tuần qua, giá vàng còn tăng thêm gần 300 nghìn đồng/lượng lên quanh 36,5 triệu đồng/lượng.
Tùng Lâm
Theo Trí thức trẻ