Lễ hội Kate của đồng bào Chăm thường được tổ chức vào 1 tháng 7 theo lịch của người Chăm (khoảng 25/9 đến 25/10 dương lịch trên các đền tháp Chăm ở Ninh Thuận với nhiều sắc màu và không gian văn hóa đặc sắc.
Lễ hội Kate diễn ra ở đền tháp Po Rome thuộc làng Hậu Sanh, Ninh Phước. Trước khi bắt đầu lễ hội, chức sắc trụ trì đền tháp làm lễ khấn rước xiêm y của vua Po Rome lên tháp để cúng tế.
Đoàn người hành hương với nhiều sắc màu rực rỡ qua các bộ lễ phục.
Ngày này, những thiếu nữ Chăm diện trang phục rực rỡ nhất đi hành hương. Họ đến để cầu may mắn và những ước nguyện tốt đẹp cho bản thân và gia đình.
Trước khi lễ diễn ra, cửa tháp phải được đóng kín. Sau các lễ tục do cả sư đảm nhiệm, bà bóng và Ong Camnai (người tắm cho thần Shiva) sẽ cùng mở cửa tháp. Trong lòng tháp chính, các vị chức sắc trên sẽ hát lễ, tắm rửa và mặc xiêm y cho thần – vua Po Rome.
Cụ già Chăm với trang phục truyền thống cùng tham gia lễ hội.
Lễ hội tại tháp Po Klaong Garai cũng diễn ra cùng ngày. Đây là nơi thu hút đông đảo khách du lịch vào dịp Kate và là nơi đồng bào Chăm hành hương nhiều nhất.
Từ sáng sớm mọi người tất bật sửa soạn để đón rước xiêm y của thần – vua Po Klaong Garai. Theo tập tục, xiêm y của vua được người Raglai cất giữ, do đó trước lễ Kate một ngày họ sẽ đem xiêm y đến và cùng chung vui với đồng bào Chăm.
Thiếu nữ Chăm duyên dáng, quyến rũ với chiếc khăn choàng và bộ áo dài truyền thống.
Nhiều vị khách cùng đến tham gia lễ hội với đồng bào Chăm qua các lời mời của bạn bè hoặc qua các dịch vụ du lịch homestay. Đến đây họ cũng được diện trang phục truyền thống, thưởng thức những món ăn đặc sản và tìm hiểu nét đẹp văn hóa Chăm.
Phút thảnh thơi của các chức sắc cùng tham gia rước xiêm y trong khi chờ đợi lễ Kate kết thúc trên đền tháp.
Dịp này bà con Chăm đem đến những vật phẩm mà mình làm ra để cúng tế thần linh. Các lễ vật gồm có rượu, cơm, canh, thịt gà và các loại trái cây.
Khi chức sắc làm lễ, mọi người cùng cầu nguyện theo. Tất cả đều cầu mong cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, quốc thái dân an, xóm làng bình yên và sức khỏe thành đạt.
Sau khi lễ cúng Kate trên tháp kết thúc, mọi người ra về chuẩn bị cúng Kate gia đình và tham gia hội diễn văn nghệ dân gian ở các làng.
Theo Văn Trãi