Theo thống kê mới nhất của Tổng cục Hải quan, Trung Quốc hiện là nhà nhập khẩu số 1 mặt hàng dầu thô của Việt Nam, với lượng nhập khẩu gần 50% tổng lương dầu thô xuất đi của Việt Nam trong 3 tháng qua.
Điều đáng lo ngại là bối cảnh GDP quý I/2017 tăng thấp, nhiều chuyên gia lo ngại muốn cứu tăng trưởng, giảm thâm hụt thương mại, Việt Nam sẽ thúc đẩy mạnh khai thác thêm lượng như đã làm trong các năm trước. Điều này sẽ bất lợi bởi giá dầu thô trên thế giới vẫn chưa phục hồi.
Số liệu của Tổng cục Hải quan cho biết, 3 tháng đầu năm, Việt Nam xuất khẩu hơn 1,5 triệu tấn dầu thô, kim ngạch đạt hơn 637 triệu USD, giảm hơn 16% về lượng và tăng hơn 27% về giá trị. Bình quân, giá dầu thô đạt khoảng 424 USD/tấn (hơn 9,6 triệu đồng).
Kho dầu thô dự trữ chiến lược của Trung Quốc |
Trong khi đó, Trung Quốc đã nhập khẩu hơn 704.000 tấn, kim ngạch đạt hơn 293 triệu USD (bình quân, giá nhập của Trung Quốc là 416 USD/tấn (9,4 triệu đồng), thấp hơn gần 200.000 đồng/tấn so với mức giá xuất khẩu dầu toàn thị trường.
Đáng chú ý, so sánh với các đối tác nhập khẩu dầu thô của Việt Nam, giá dầu nhập của phía Trung Quốc luôn thấp hơn khá nhiều. Cụ thể, giá dầu thô mà các đối tác từ Nhật Bản nhập của Việt Nam là 9,8 triệu đồng/tấn, cao hơn 400.000 đồng/tấn so với mức giá phía Trung Quốc nhập; giá dầu thô của Singapore nhập của Việt Nam là 9,5 triệu đồng/tấn, cao hơn 100.000 đồng/tấn so với giá của Trung Quốc; giá dầu Thái Lan nhập là 9,8 triệu đồng, cao hơn 400.000 đồng/tấn so với giá của Trung Quốc...
Điều đáng lo ngại, từ năm 2014, khi giá dầu thô rớt giá xuống khoảng 40 USD/thùng, Trung Quốc đã tranh thủ nhập khẩu dầu thô của Việt Nam, còn trước đó, khi giá dầu cao nước này nhập rất ít.
Cụ thể, ba tháng đầu năm 2016, Trung Quốc nhập 1,1 triệu tấn dầu thô của Việt Nam; cùng kỳ năm 2015, nước này nhập hơn 330.800 tấn dầu thô. Tuy nhiên, cùng kỳ năm trước như, ba tháng của năm 2014, khi giá dầu thô thế giới chưa giảm mạnh, Trung Quốc chỉ nhập hơn 223.000 tấn; cùng kỳ năm 2013, nước này cũng chỉ nhập 81.000 tấn dầu thô của Việt Nam. Mức thấp hơn nhiều so với các đối tác nhập dầu thô lớn của Việt Nam như Nhật Bản, Úc, Thái Lan hay Singapore...
Trên thị trường thế giới, từ năm 2015 cho đến nay, nhiều lần Trung Quốc đã vượt mặt Mỹ (nước nhập khẩu và tiêu thụ dầu thô lớn nhất thế giới) để trở thành nhà nhập khẩu dầu thô số 1 thế giới. Mục đích của Trung Quốc tranh thủ nhập dầu thô để bổ sung vào kho dự trữ dầu thô lớn nhất nhì thế giới của nước này.
Mới nhất, theo hãng tin Bloomberg, hết quý I/2017, Trung Quốc đã nhập khẩu 9,21 triệu thùng dầu/ngày, trong khi đó Mỹ chỉ nhập khẩu trung bình 8,15 triệu thùng/ngày. Trung Quốc lại vượt qua Mỹ để trở thành nhà nhập khẩu dầu thô lớn nhất thế giới.
Nguyễn Tuyền / dantri