Nhiều điểm đến trên thế giới bắt đầu đưa ra phương án hồi phục mảng du lịch quốc tế. Với Việt Nam, doanh nghiệp cho rằng cần đàm phán ngay để có các thỏa thuận song phương về mở cửa trước hoặc ít nhất là cùng thời điểm với các đối thủ cạnh trạnh trong khu vực.
Tuy nhiên, việc mở cửa thị trường du lịch quốc tế phải đi kèm với bộ thủ tục mở cửa, trong đó có các tiêu chí để bảo vệ sức khỏe du khách và cộng đồng.
Khách du lịch nước ngoài tại TPHCM. Ảnh: Đào Loan
Bộ thủ tục mở cửa
Bộ thủ tục mở cửa là khái niệm được Hội đồng Tư vấn Du lịch (TAB) đưa ra trong thư gửi Thủ tướng Chính phủ, đề xuất các giải pháp phục hồi du lịch quốc tế hậu Covid-19.
TAB cho rằng việc mở cửa thị trường nội địa là chưa đủ giảm khó khăn cho ngành du lịch nên cần mở lại thị trường du lịch quốc tế, nhắm đến các nước đã đạt được những tiêu chí an toàn. Tuy nhiên, việc này phải đi đôi với quy trình được đồng thuận và bộ thủ tục mở cửa thị trường.
Bộ thủ tục này có thể là thỏa thuận song phương với từng nước và các công việc triển khai để thực hiện thỏa thuận mở cửa. Thỏa thuận song phương về mở cửa cần đi trước một bước hoặc ít nhất là ngang bằng thời điểm với các đối thủ cạnh tranh trong khu vực.
Các công việc cần triển khai bao gồm, mở lại các đường bay và chỉ cho phép khai thác các chuyến bay thẳng; miễn visa du lịch; yêu cầu khách nhập cảnh khai báo y tế; đo nhiệt độ hành khách nhập cảnh; thỏa thuận về việc xét nghiệm nCoV (SARS-CoV-2), virus gây ra đại dịch Covid-19.
Thêm vào đó là thỏa thuận về việc cài đặt ứng dụng theo dõi việc di chuyển của khách trong thời gian ở Việt Nam; các biện pháp khác theo thỏa thuận trong các hoạt động du lịch an toàn và cả biện pháp đóng thị trường khi xuất hiện rủi ro gây lây nhiễm trong cộng đồng.
Trao đổi với TBKTSG Online, nhiều doanh nghiệp cho rằng, việc đưa ra các quy định an toàn để mở cửa thị trường trong điều kiện hiện nay là cần thiết. Dịch bệnh vẫn treo lơ lửng ở bên ngoài, nếu không rào chắn kỹ sẽ không bảo đảm được sức khỏe của cộng đồng còn nếu vẫn mãi đóng cửa thì nhiều ngành kinh tế, trong đó có du lịch sẽ nguy.
"Nếu có quy trình cùng các tiêu chí rõ ràng như thế này thì có thể đón khách nhưng nên cung cấp xét nghiệm miễn phí cho khách tại sân bay và rút ngắn thời gian cho kết quả", ông Trần Xuân Hùng, Chủ tịch Công ty Du lịch Viking nói và cho rằng, nhiều người sẽ ngại du lịch nếu biết sẽ phải ngồi chờ hàng giờ liền ở sân bay để chờ kết quả xét nghiệm nCoV.
Tiếp tục ý tưởng về gói nghỉ dưỡng biệt lập
Thời gian qua, đã có những thảo luận về việc mở vài điểm đến là khu vực đảo cho du khách nước ngoài. Tuy nhiên, TAB cho rằng, việc này không đem lại đủ nguồn khách để các doanh nghiệp lữ hành và khách sạn có thể "sống được".
Do đó, để đảm bảo vừa ngăn dịch bệnh lây lan vừa cân đối lợi ích kinh tế, cần xem xét mở cửa theo quốc gia, vùng lãnh thổ. Nơi nào đáp ứng các tiêu chí an toàn do cơ quan chức năng đưa ra và đạt được thỏa thuận song phương thì sẽ mở cửa.
Để chuẩn bị cho thời điểm đó, Việt Nam cần thực hiện chương trình quảng bá du lịch, định vị điểm đến như là "Thiên đường an toàn", nêu rõ thành tích đất nước đạt được trong kiểm soát dịch bệnh, ngăn ngừa dịch bệnh lây lan trong cộng đồng.
Ngành du lịch cũng có thể xem xét việc chào các gói nghỉ dưỡng trọn gói, biệt lập và an toàn. Những gói này thỏa mãn tiêu chí khai thác an toàn cho các nhóm du khách đến bằng các chuyến bay thuê chuyến, cho phép toàn nhóm được giới hạn không gian ở một địa điểm nhằm loại bỏ rủi ro về lây nhiễm ra bên ngoài.
Các nước định mở cửa như thế nào?
Hiện nay, nhiều điểm đến đã chuẩn bị phương án mở cửa thị trường, trong đó có những điểm đến như Iceland dự tính mở cửa rất sớm, từ ngày 15-6 tới. Đi kèm với mở cửa cũng là các biện pháp để tránh lây nhiễm trong cộng đồng như xét nghiệm nCoV (SARS-CoV-2), đi đến vùng du lịch khép kín, theo dõi hành trình du khách..
Với Iceland, khách nhập cảnh sẽ được xét nghiệm nCoV miễn phí. Những người có kết quả âm tính sẽ được tự do du lịch quốc gia này. Những người dương tính sẽ phải tự cách ly 14 ngày.
Quần đảo Madeira của Bồ Đào Nha dự tính sẽ mở cửa đón khách quốc tế từ ngày 1-7. Du khách sẽ phải chứng minh là âm tính với SARS-CoV-2 trong vòng 72 giờ trước khi khởi hành hoặc được kiểm tra ngay sau khi nhập cảnh. Chi phí xét nghiệm được chính quyền đảo chi trả.
Với Thái Lan, tuy chưa đưa ra thời điểm mở cửa cụ thể nhưng ngành du lịch đã tính đến các biện pháp an toàn. Các biện pháp này có nhiều điểm tương đồng với đề xuất của Hội đồng Tư vấn Du lịch với du lịch Việt Nam.
Trong đó, yêu cầu khách quốc tế đến Thái Lan là những người sống ở vùng đã an toàn. Để nhập cảnh vào nước này, du khách phải kiểm tra có dương tính với virus nCoV (SARS-CoV-2) hay không; du khách sẽ được yêu cầu tải và sử dụng ứng dụng theo dõi trên điện thoại nhằm đảm bảo an toàn khi lại trong và ngoài khu vực cách ly...
Sri Lanka dự định sẽ cho phép tất cả khách quốc tế đến du lịch từ 1-8 tới nhưng phải trải qua quá trình kiểm tra dịch bệnh rất chặt chẽ. Khách nhập cảnh phải có kết quả xét nghiệm âm tính với SARS-CoV-2 trong vòng 72 giờ trước khi lên máy bay.
Khi đến sân bay, du khách lại phải xét nghiệm lại. Xét nghiệm này sẽ được Sri Lanka miễn phí. Dự định, vào tháng 8 tới, thời gian cho kết quả sẽ được rút ngắn từ 24 giờ xuống còn từ 4-6 giờ. Trong trường hợp khách ở lại đây hơn 10 ngày thì lại phải làm thêm xét nghiệm lần thứ ba.