Việt Nam với trọng trách đảm bảo chuỗi cung ứng công nghệ toàn cầu

 

Trong những năm qua, Việt Nam trở thành quốc gia cung ứng sản phẩm  công nghệ lớn, phục vụ nhiều tập đoàn như Samsung, Apple, LG, Sharp... Trong làn sóng dịch chuyển chuỗi cung ứng khỏi Trung Quốc, Việt Nam là lựa chọn của nhiều công ty lớn, bao gồm một số đối tác của nhiều gã khổng lồ công nghệ thế giới.

 

Dự báo trong giai đoạn từ năm 2020-2026, thị trường dịch vụ sản xuất điện tử (EMS) của Việt Nam tăng trưởng với tốc độ mỗi năm 5%. Với lĩnh vực chế tạo tăng trưởng theo cấp số nhân cùng với nhu cầu nội địa và xuất khẩu ngày càng tăng, chủ yếu trong lĩnh vực điện tử và ô tô, doanh nghiệp EMS dự kiến mở rộng quy mô nhanh chóng. 

 

 

Nhiều nhà sản xuất thiết bị gốc (OEM) và nhà cung cấp EMS toàn cầu như Samsung, LG và Foxconn đang đầu tư vào sản xuất bảng mạch in, module máy ảnh, máy in, máy chủ, điện thoại, thiết bị mạng, TV và các thiết bị điện tử khác trong nước. Việt Nam có một trong những cơ sở sản xuất điện thoại thông minh lớn nhất của Samsung bên ngoài Hàn Quốc. Đến năm 2022, Samsung dự kiến hoàn thành trung tâm nghiên cứu và phát triển trị giá 220 triệu USD tại Việt Nam. Các tên tuổi của làng công nghệ thế giới như Pegatron, Foxconn, Goolge cũng hứa hẹn đầu tư mạnh để chuyển dây chuyền sản xuất phần cứng tới Việt Nam. 

 

Theo Nikkei Asia, tình hình dịch bệnh được kiểm soát tại Việt Nam giúp các hãng công nghệ đảm bảo kế hoạch sản xuất, ra mắt sản phẩm mới. Tuy nhiên, đợt bùng phát dịch thứ 4 tại Việt Nam từ ngày 27/4 ảnh hưởng đến nhà máy sản xuất của ít nhất 10 thương hiệu nước ngoài. Foxconn và Luxshare - hai nhà cung ứng của Canon, Apple là những doanh nghiệp chịu ảnh hưởng từ làn sóng Covid-19 tại Việt Nam. 13 đối tác của Samsung, bao gồm Hosiden cũng phải tạm dừng hoạt động nhà máy để phục vụ chống dịch. Tại Bắc Giang, 4 trong số 6 khu công nghiệp phải đóng cửa vào ngày 18/5 sau khi hơn 320 trường hợp được phát hiện từ ngày 27/4. Trong khi đó, tỉnh Bắc Ninh cũng đóng cửa một số địa điểm và áp dụng các biện pháp cách ly xã hội. Một số công nhân tại các nhà máy Samsung và Canon ở hai tỉnh cũng cho kết quả dương tính.

 

 

Số liệu từ Nikkei Asia cho thấy các nhà máy ở Bắc Giang có hơn 240.000 công nhân, số lượng công nhân làm việc ở những khu công nghiệp tại Bắc Ninh khoảng 330.000 người. Hai nhà máy của Samsung Electronics ở phía Bắc sản xuất hơn một nửa sản lượng điện thoại thông minh toàn cầu của công ty. 4 khu công nghiệp ở Bắc Giang mở cửa trở lại vào ngày 28/5 tuy nhiên chỉ hoạt động một phần. 13 nhà cung cấp địa phương của Samsung có trụ sở tại Bắc Giang hoạt động trở lại vào ngày 28/5. 

 

Ở phía Nam, các biện pháp ngăn ngừa dịch bùng phát cũng được triển khai quyết liệt tại các khu công nghiệp. Tại TP HCM, trung tâm kinh tế của cả nước có 17 khu công nghiệp tập trung 1.500 nhà sản xuất với khoảng 280.000 công nhân, trong đó có 3.000 chuyên gia nước ngoài. Các công ty đa quốc gia đang hoạt động tại thành phố bao gồm Intel Products Việt Nam, Nidec của Nhật Bản, Pouyuen của Đài Loan và tổ hợp Samsung HCMC CE Complex. Tại các tỉnh gần TP HCM là Bình Dương, Long An và Đồng Nai, các cơ quan chức năng cũng xây dựng kịch bản ứng phó những đợt bùng phát có thể xảy ra.

 

Bộ Y tế yêu cầu các khu công nghiệp thực hiện xét nghiệm sàng lọc thường xuyên cho ít nhất 20% công nhân trở lên. Bộ cho biết phải tăng cường trách nhiệm của chủ doanh nghiệp và cơ quan quản lý doanh nghiệp.

 

Một công ty cung ứng linh kiện cho Apple cho biết nhà máy chia lực lượng lao động thành hai ca. Đây là giải pháp tạm thời trong khoảng hai tuần. Lãnh đạo một công ty sản xuất linh kiện điện tử tại Bắc Ninh cho biết công nhân công ty hiện phải sinh hoạt và làm việc ngay trong khu công nghiệp, với các văn phòng quản lý tạm thời được chuyển đổi công năng thành khu lưu trú cho công nhân. 

 

Ông Hong Sun, Phó chủ tịch Văn phòng Thương mại Hàn Quốc tại Việt Nam (Korcham), cho biết một số công ty nhỏ cung cấp linh kiện cho nhiều công ty công nghệ lớn của Hàn Quốc đang gặp khó khăn. “Các nhà cung ứng top đầu chưa bị ảnh hưởng nghiêm trọng, nhưng chắc chắn tốc độ hoạt động của các nhà máy sẽ bị chậm lại trước làn sóng Covid-19 thứ 4 tại Việt Nam”. Những biện pháp phòng dịch mà công nhân đang phải thực hiện, cùng việc giới hạn di chuyển trong nước, đang gây ảnh hưởng lên một số nhà cung ứng quy mô nhỏ.

 

Cuối tuần qua, Bộ Y tế bắt đầu tiến hành tiêm vaccine cho công nhân làm việc tại các khu công nghiệp ở Bắc Ninh và Bắc Giang, vốn là hai tỉnh bị ảnh hưởng nặng nhất bởi đợt bùng dịch. Theo Our World in Data, tính đến ngày 26/5, có ít nhất 1,03 triệu người Việt Nam được tiêm một liều vaccine.

 

Chính quyền cảnh báo các khu vực đô thị đông dân cư như thủ đô Hà Nội, TP HCM có thể tiếp tục ghi nhận các ổ dịch rải rác và cụm trong cộng đồng. Các nhà chức trách áp dụng biện pháp cách ly, kiểm tra rộng rãi hơn ở Bắc Giang, Bắc Ninh, TP.HCM. Các doanh nghiệp nước ngoài tại Việt Nam với vai trò là trung tâm chuỗi cung ứng công nghệ toàn cầu mong muốn Chính phủ đẩy nhanh quá trình tiêm vaccine phòng Covid-19 cho toàn xã hội.

 

 

Với tầm quan trọng của ngành công nghiệp điện tử trong nền kinh tế, Chính phủ Việt Nam muốn giữ chuỗi cung ứng hoạt động ổn định. Sau vài ngày tạm dừng nhà máy, UBND tỉnh Bắc Giang hướng dẫn, hỗ trợ 34 doanh nghiệp có nguy cơ lây nhiễm rất ít, một số doanh nghiệp lớn nguy cơ lây nhiễm thấp, trung bình hoạt động trở lại như Apple, Samsung, Honda, Toyota và các doanh nghiệp sản xuất mặt hàng thiết yếu. Chính phủ Việt Nam tuyên bố sẽ tiếp tục triển khai công tác phòng chống dịch bệnh, đồng thời phát triển kinh tế. 

 

Việc tiếp tục quá trình sản xuất tại các khu công nghiệp là một phần trong nỗ lực của nhà nước nhằm đảm bảo nguồn thu nhập cho công nhân, thu hút thêm đầu tư vào các khu công nghiệp, và góp phần phát triển kinh tế - xã hội.

 

Hiện tại, ngoài việc đẩy mạnh nghiên cứu và sản xuất vaccine trong nước, Bộ Y tế đang khai thác các nguồn lực khác để mua sản phẩm nhập khẩu. Việt Nam đạt được thỏa thuận mua hơn 100 triệu liều vaccine từ các công ty như AstraZeneca và Sputnik V của Nga để tiêm cho 70% dân số từ 18 tuổi trở lên và đang mua thêm 40 triệu liều nữa để đạt được mục tiêu miễn dịch toàn cộng đồng trong năm nay.