Xuất khẩu của VN ngày càng phụ thuộc vào Samsung

   
Với ưu thế sản xuất lớn và nhiều ưu đãi, Samsung ngày càng mở rộng sản xuất tại Việt Nam. Ảnh: TL

Nhập siêu giai đoạn 2011-2015 chỉ còn tương đương 1,93% kim ngạch xuất khẩu so với mức nhập siêu 22,4% giai đoạn 2006-2010 nhờ đóng góp đáng kể của doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI), mà nổi  bật nhất là Samsung Vietnam vì doanh nghiệp này xuất siêu rất lớn trong những năm qua.

Theo Báo cáo thẩm tra đánh giá bổ sung kết quả thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2015 và 5 năm 2011-2015 mới được công bố tại Thường vụ Quốc hội, nhập siêu giai đoạn 2011-2015 chỉ còn 1,93% so với tổng kim ngạch xuất khẩu là do đóng góp của khối doanh nghiệp FDI.

Trong số này, chỉ riêng Samsung Vietnam đã có mức xuất siêu tăng vọt, từ 3,9 tỉ đô la Mỹ năm 2013 lên 6,5 tỉ đô la Mỹ năm 2014 và 11,1 tỉ đô la Mỹ năm 2015. Các con số xuất siêu này góp phần cải thiện cân đối vĩ mô, vì trong giai đoạn 2006-2010, nhập siêu so với tổng kim ngạch xuất khẩu lên tới 22,4%

Samsung hiện có ba nhà máy tại Bắc Ninh và Thái Nguyên sản xuất điện thoại di động và một dự án tại TPHCM khởi công vào tháng 5-2015 sản xuất sản phẩm điện tử gia dụng công nghệ cao .

Chỉ với hai nhà máy đã đi vào hoạt động tại Thái Nguyên và Bắc Ninh, hàng năm Samsung xuất khẩu hàng chục tỉ đô la Mỹ. Chẳng hạn như năm 2014 tập đoàn này xuất khẩu 26,3 tỉ đô la Mỹ (bằng 17,5% tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam) và năm 2015, con số này khoảng hơn 30 tỉ đô la Mỹ. Đổi lại, Samsung cũng nhập khẩu rất lớn linh kiện để sản xuất vì tỉ lệ nội địa hóa linh kiện tại Việt Nam mới chiếm khoảng 36%.

Tất nhiên, để đầu tư một số vốn lớn lên đến gần 20 tỉ đô la vào ba dự án tại Việt Nam, Samsung cũng được nhận vô vàn ưu đãi cho doanh nghiệp công nghệ cao; ví dụ như Samsung được hưởng chính sách miễn giảm thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) 10% trong vòng 30 năm kể từ ngày doanh nghiệp có doanh thu chịu thuế, miễn 4 năm đầu và giảm 50% trong 9 năm tiếp theo nếu dự án đáp ứng đúng các tiêu chí công nghệ cao như cam kết.

Ngoài ra, tỉnh Bắc Ninh tiếp tục giảm 50% thuế TNDN cho các công ty của Samsung sau khi hết điều kiện miễn giảm của Chính phủ, đó là chưa kể các điều kiện hạ tầng khác. Tại Thái Nguyên và TPHCM, doanh nghiệp này cũng được nhận những ưu đãi tương tự.

Vấn đề là các con số cho thấy sự phụ thuộc ngày càng tăng của xuất khẩu của Việt Nam vào các doanh nghiệp FDI, đặc biệt là trường hợp Samsung, trong khi các doanh nghiệp trong nước vẫn nhập siêu với mức độ lớn tương tự những năm trước đây.

Lan Nhi / thesaigontimes.vn