Xuất khẩu nông lâm thủy sản tăng tốc ngay từ các tháng đầu năm

Rơi vào tháng nghỉ Tết, dịch Covid-19 trong nước và thế giới vẫn diễn biến phức tạp nhưng xuất khẩu nông, lâm, thủy sản tháng 2/2021 vẫn tăng 3%, riêng tháng 1/2021 tăng 22,7%. Năm 2021, xuất khẩu nông, lâm, thủy sản đặt mục tiêu đạt 42 tỷ USD.

Thu hoạch cá tra - ảnh Nguyễn Huyền

Kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản tháng 2/2021 ước đạt 2,78 tỷ USD, tăng 3% so với tháng 2/2020. Trong đó, nhóm nông sản chính ước đạt 1,35 tỷ USD, tăng 19,8%, chăn nuôi ước đạt 26 triệu USD, tăng 26,9%, riêng thủy sản ước đạt khoảng 405 triệu USD, giảm 21,4% so với cùng kỳ.

Tổng kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản giai đoạn 2016 - 2020 đạt 190,5 tỷ USD, riêng năm 2020 đạt 41,25 tỷ USD, vượt mục tiêu đề ra và cao hơn nhiều so với mức 30,45 tỷ USD của năm 2015, đưa Việt Nam vào nhóm đầu ở Ðông Nam Á và đứng thứ 15 thế giới về xuất khẩu nông, lâm, thủy sản.
Hiện nay, các sản phẩm nông, lâm, thủy sản của Việt Nam đã có mặt trên 196 quốc gia và vùng lãnh thổ, trong đó có những thị trường yêu cầu chất lượng hàng hóa rất cao như: châu Âu (EU), Hoa Kỳ, Nhật Bản...

Năm 2021, xuất khẩu nông, lâm, thủy sản đặt mục tiêu đạt hơn 42 tỷ USD

Có nhiều ý kiến cho rằng, năm 2021 cho dù tình hình dịch Covid-19 còn diễn biến phức tạp nhưng xuất khẩu nông, lâm, thủy sản của Việt Nam có nhiều triển vọng tăng trưởng ở hầu hết các ngành hàng. Bởi Việt Nam có cơ hội hưởng lợi từ các FTA đã ký như: EVFTA; RCEP và UKVFTA. Trong đó, ngoài EVFTA đã có hiệu lực từ ngày 1/8/2020 và được các doanh nghiệp đẩy mạnh khai thác lợi thế thuế quan thì UKVFTA cũng đang mang đến những cơ hội lớn cho xuất khẩu nông sản.

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, tháng 1/2021, kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản ước đạt 2,03 tỷ USD, tăng 22,7% so với cùng kỳ năm trước, chiếm 7,3% tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa. Tháng 2/2021 ước đạt 2,78 tỷ USD, tăng 3% so với tháng 2/2020. Lũy kế 2 tháng đầu năm, tổng kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản đạt trên 6,17 tỷ USD, tăng 16,6% so với cùng kỳ năm 2020. Ðây là tín hiệu vui, khởi động cho chặng đường phấn đấu đạt kim ngạch hơn 42 tỷ USD trong năm 2021.

Trong 2 tháng đầu năm 2021 có nhiều mặt hàng nông sản đạt giá trị xuất khẩu cao hơn so với cùng kỳ, như: cao su đạt khoảng 516 triệu USD (tăng 9,9%), chè đạt 29 triệu USD (tăng 11,1%); hạt điều đạt 442 triệu USD (tăng 21,5%),… và các sản phẩm lâm sản. Năm 2021, ngành lâm sản đặt mục tiêu xuất khẩu 14,5 tỷ USD tăng 12% so với năm 2020, trong đó, gỗ và sản phẩm gỗ đạt 13 tỷ USD.

Tuy nhiên, bên cạnh những mặt hàng có giá trị xuất khẩu tăng, cũng có một số mặt hàng có giá trị xuất khẩu giảm gồm: cà phê đạt 474 triệu USD (giảm 15,6%), gạo đạt khoảng 352 triệu USD (giảm 18,3%), hạt tiêu ước đạt 93 triệu USD (giảm 0,9%). Các mặt hàng thủy sản, như: tôm đạt 443 triệu USD, giảm 5,7% và cá tra đạt 221 triệu USD, giảm 14,9%.

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), nguyên nhân 2 mặt hàng chiến lược sụt giảm kim ngạch trong 2 tháng đầu năm, do các sản phẩm thủy sản tiếp tục bị chi phối bởi xu hướng tiêu thụ của thị trường trong bối cảnh dịch Covid vẫn nghiêm trọng.

Theo đó, nhu cầu vẫn nghiêng về các sản phẩm thủy sản có giá vừa phải, dễ chế biến, có thời hạn bảo quản lâu, phù hợp với chế biến và tiêu thụ tại nhà. Trong khi đó, xuất khẩu các sản phẩm tôm nguyên con đông lạnh, nhất là tôm sú giảm do yếu tố giá cao và do sự kiểm soát chặt hàng thực phẩm đông lạnh nhập khẩu của thị trường Trung Quốc. Ngoài ra, do nghỉ Tết kéo dài và cước vận tải biển tăng cao cũng khiến giá trị xuất khẩu thủy sản giảm.

Cụ thể, tính đến hết tháng 2 xuất khẩu tôm đạt trên 380 triệu USD, giảm nhẹ 0,8% so với cùng kỳ năm ngoái. Xuất khẩu cá tra sau khi sụt giảm liên tục trong năm 2020, đầu năm nay đã có dấu hiệu tích cực, kết quả xuất khẩu 2 tháng đầu năm đạt 214 triệu USD, tăng 1,7% so với cùng kỳ năm ngoái. Tổng kim ngạch xuất khẩu các mặt hàng hải sản trong 2 tháng đầu năm lên gần 420 triệu USD, tăng 5,5%.

Xuất khẩu thủy sản 3 tháng đầu năm sẽ tăng gần 5%

Từ đà tăng của 2 tháng đầu năm VASEP dự tính kim ngạch xuất khẩu thủy sản trong tháng 3/2021 đạt khoảng 640 triệu USD, tăng 1,5% so với cùng kỳ năm 2020, đưa kim ngạch xuất khẩu thủy sản 3 tháng đầu năm đạt trên 1,6 tỷ USD, tăng 4,81% so với cùng kỳ năm 2020. Trong đó xuất khẩu sang Mỹ, EU và các nước CPTPP sẽ duy trì tín hiệu tích cực nhờ nhu cầu cao và nhờ "đòn bẩy" từ các hiệp định thương mại tự do EVFTA và CPTPP.

Theo VASEP, năm 2021, tình hình thương mại thủy sản sẽ vẫn bị tác động mạnh bởi đại dịch Covid-19, thậm chí vẫn là yếu tố chính chi phối xu hướng xuất nhập khẩu thủy sản của Việt Nam. Song, Việt Nam vẫn có thể duy trì thế mạnh cạnh tranh về nguồn cung nguyên liệu so với các nước khác.

Ngoài ra, các FTA sẽ tiếp tục là đòn bẩy cho xuất khẩu thủy sản hồi phục ở một số thị trường và sau một năm doanh nghiệp thủy sản đã có thêm kinh nghiệm và sự linh hoạt thích ứng với biến động và thay đổi nhu cầu, thị hiếu của thị trường. Do vậy, dự báo xuất khẩu thủy sản năm 2021, ước đạt 8,8 tỷ USD, tăng gần 5%.

“Do tình hình Covid-19 vẫn còn diễn biến phức tạp nên VASEP đã điều chỉnh mức dự báo xuất khẩu thủy sản xuống còn 8,8 tỷ USD, thấp hơn so với mức dự báo 9,4 tỷ USD, tăng 10% đã đưa ra tại Đại hội Hội viên lần 6 hồi cuối tháng 12/2020”, ông Nguyễn Hoài Nam, Phó Tổng thư ký VASEP chia sẻ.