Xuất khẩu thủy sản: Khởi phát tín hiệu tích cực

Chấm dứt đà đi xuống trong năm 2015, hai tháng đầu năm 2016, xuất khẩu (XK) các sản phẩm thủy sản của Việt Nam đã lấy lại “phong độ” tại hầu hết các thị trường với mức tăng trưởng 7,2% so với cùng kỳ năm trước, mang về cho đất nước 915,6 triệu USD.

Theo thông tin từ Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), hai tháng đầu năm, XK thủy sản của Việt Nam đã có sự tăng trưởng khá ở hầu hết các mặt hàng chủ lực.

Kim ngạch XK tôm đạt 378,4 triệu USD, tăng 8,5% so với cùng kỳ năm 2015. Tuy nhiên, tại một số thị trường chính, XK tôm lại có xu hướng giảm nhẹ, như EU (giảm 1,8%); Nhật Bản (giảm 2,4%); Hàn Quốc (giảm 0,6%), Canada (giảm 17,3%). Song, tại các thị trường lớn như Hoa Kỳ, Trung Quốc - Hongkong, tôm Việt lại tăng trưởng mạnh mẽ, lần lượt ở mức 24,8% và 36,5% so với cùng kỳ năm trước. Đáng lưu ý, từ vị trí thứ 4 trong top 5 thị trường XK lớn nhất (Hoa Kỳ, Nhật Bản, EU, Trung Quốc - Hongkong và Hàn Quốc) năm 2015, đến nay Trung Quốc - Hongkong đã vươn lên đứng thứ 2 với giá trị XK đạt 64,8 triệu USD, chiếm 17,1% tổng kim ngạch XK mặt hàng này.

Với thị trường Hoa Kỳ, VASEP nhận định, 2 tháng qua, nhu cầu NK tôm từ thị trường Hoa Kỳ gia tăng chủ yếu do lượng hàng dự trữ không còn nhiều. Các chương trình quảng cáo tôm bán lẻ ở quốc gia này sôi động hơn do giá tôm bán buôn giảm. Xu hướng này cũng sẽ giúp nhu cầu tôm tăng.

XK cá tra 2 tháng đầu năm đạt 237,35 triệu USD, tăng 5,6% so với cùng kỳ năm ngoái. Đà tăng trường này có được do giá trị XK sang một số thị trường lớn tiếp tục đi lên. Tiêu biểu, XK cá tra sang Hoa Kỳ tăng 14,7%; sang EU tăng 0,4%; sang Trung Quốc - Hongkong tăng 32,6%; sang ASEAN tăng 9,8% và sang Brazil tăng 642,7% so với cùng kỳ năm trước.

Theo báo cáo của VASEP, việc XK cá tra sang Hoa Kỳ - thị trường XK lớn nhất (chiếm 23,6% tổng kim ngạch XK cá tra của Việt Nam) - sắp tới sẽ bị ảnh hưởng bởi Chương trình thanh tra cá da trơn của Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA). Mặc dù, 45 nhà máy chế biến - đã đủ điều kiện XK sang Hoa Kỳ theo công bố của USDA - đang cố gắng gia tăng lượng đơn hàng, kết nối liên tục với bạn hàng nhưng số lượng doanh nghiệp XK còn “trụ” lại được rất ít. Các doanh nghiệp XK cá tra đang chờ đợi phán quyết cuối cùng về mức thuế chống bán phá giá lần thứ 11 (POR11) giai đoạn từ ngày 1/8/2013 đến 31/7/2014 của DOC. Nếu mức thuế lần này vẫn duy trì ở mức cao, dự báo XK cá tra sang Hoa Kỳ sẽ suy giảm.

Đối với các mặt hàng hải sản khác, XK 2 tháng đầu năm đạt gần 299,9 triệu USD, tăng 7% so với cùng kỳ năm trước.

VASEP dự báo, XK thủy sản năm 2016 khó có thể tăng trưởng mạnh vì các sản phẩm XK chủ lực đều gặp khó khăn về thị trường và các rào cản thương mại. Hơn thế nữa, giá bán thủy sản nguyên liệu ở mức thấp kết hợp với tình hình xâm nhập mặn tại các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long đang khiến cho hoạt động XK cuối năm có nguy cơ thiếu nguyên liệu. Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, giá cá tra nguyên liệu đang ở mức thấp, nông dân lỗ nặng, nên tình trạng "treo ao" vẫn diễn ra. Do đó, sản lượng nguyên liệu cá tra thu hoạch trong hai tháng đầu năm 2016 ước chỉ đạt khoảng 114.000 tấn, giảm 17% so với cùng kỳ năm ngoái.

Nguyễn Phượng / ven.vn