Làng Đồng Kỵ thuộc xã Đồng Quang, thị xã Từ Sơn, Bắc Ninh. Hội làng được tổ chức vào ngày mồng 4 tháng 1 âm lịch hàng năm. Tuy chỉ là một lễ hội ở quy mô nhỏ nhưng Hội làng Đồng Kỵ vẫn nổi tiếng khắp cả nước bởi duy trì được nét truyền thống đặc sắc. Trước kia lễ hội kéo dài hàng tuần nhưng nhiều năm trở lại đây lễ hội tập trung nhất vào mồng 4 tháng Giêng Âm lịch.
Hội rước pháo làng Đồng Kỵ là hoạt động tiêu biểu nhất mà người dân làng nghề giàu có nhất vùng Bắc Ninh còn lưu giữ được đến ngày nay, là nghi thức truyền thống được nhiều người dân mong đợi nhất trong suốt 3 ngày hội (mùng 4, 5, 6 tháng Giêng Âm lịch). Hội thi làm pháo và đốt pháo trước đây là tưởng nhớ, tái hiện lại âm vang ngày Thánh Thiên Cương - vị tướng sau này được dân tôn thờ làm thành hoàng làng ra lệnh xuất quân đánh giặc.
Lễ hội thực chất bắt đầu từ ngày mồng 3.Từ sớm ngày mồng 3 tháng Giêng, lễ rước thỉnh Đức Thánh Thiên Cương lên Đền Trung đã được thực hiện trang trọng .
Lễ rước pháo là nét đặc sắc nhất hội làng Đồng Kỵ. Mọi công việc cho Lễ rước pháo được chuẩn bị từ sớm ngày mồng 4 nhưng phải đến đúng 9 giờ sáng, hai quả pháo lớn được các thanh niên trai tráng trong làng rước từ nhà ông đám trưởng (Trưởng Ban Khánh tiết) ra đình cùng với đoàn tế hàng trăm người trong sự chứng kiến và háo hức của hàng nghìn khách thập phương.
Trong hội Đồng Kỵ tưng bừng nhất là tục rước pháo nhưng các hoạt động văn hoá thể thao xung quanh khu vực diễn ra hội làng cũng không kém phần sôi nổi. Đến Đồng Kỵ những ngày vào hội có thể nghe hát Quan họ trên thuyền cả ngày mồng 4 và các buổi sáng mùng 5, 6. Đây cũng là dịp để đội Tuồng làng thoả sức biểu diễn phục vụ bà con. Các vở Tuồng được diễn ngay trong sân đình, tối nào sân khấu làng cũng đỏ đèn, có khi buổi chiều tiếng trống Tuồng lại vang vang giục giã mọi người đến xem. Đặc biệt, cả Quan họ và các tích Tuồng cổ đều do người làng thể hiện. Giải Vật cổ truyền thu hút hàng chục đô vật từ 7 tỉnh về tranh tài; các môn Cầu lông, bóng chuyền, Cờ tướng, Chọi gà… thể hiện nét văn hoá lành mạnh trong lễ hội làng Đồng Kỵ
Các ông đám chuẩn bị kiệu để rước ra đình |
Thanh niên trong làng chuẩn bị lễ phục để phụ đám. |
Pháo rước đã sẵn sàng đợi đến giờ rước |
Các ông đám đợi giờ để rước pháo ra đình làng |
Phụ đám khiêng pháo ra sân nhà truyền thống làm công tác chuẩn bị |
Pháo đã sẵn sàng đợi đến giờ xuất hành |
Hơn 60 ông đám và hơn 90 bà đám xuất phát bắt đầu buổi rước pháo |
Phóng viên các báo chọn vị trí đẹp để ghi lại khoảng khắc pháo ra khỏi cổng nhà truyền thống. |
Pháo được rước ra khỏi nhà truyền thống |
Pháo được rước trên đường phố dưới sự cổ vũ nhiệt tình của bà con và du khách |
Dẫn đầu đoàn rước là đoàn múa rồng và lân của phường Đồng Kỵ |
Du khách chen nhau xem lễ hội rước pháo trên đường phố |
Thuyền rồng hát quan họ cũng được nhiều du khách mến mộ và lì xì đầu năm mới. |
Phụ đám chung tay rước pháo vào đúng cổng đình làng. |
Ông đám được rước tại đình làng. |
ST